فناوری اطلاعات[1] شیوه انجام كارها را تغییر داده و با به میدان آوردن “تجارت الکترونیکی[2]” باعث بروز یك تحول اساسی در مبادله اطلاعات بازرگانی و محصولات و خدمات مورد نیاز گردیده است. تجارت الكترونیكی یكی از مهمترین مباحث امروزی است كه مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار گرفته است. تجارت الكترونیك فرصتهای منحصر به فردی را برای كشورهای در حال توسعه به وجود میآورد تا بتوانند در اقتصاد جهانی به رقابت بپردازند. رشد روزافزون فناوری بخصوص فناوری اطلاعات در جهان، موانع و مشکلات زمانی و مکانی مربوط به امور تجاری را کاهش داده است و دسترسی عمومی مردم به اینترنت باعث شده امکان تجارت و کسب و کار از طریق اینترنت و یا به عبارتی تجارت الکترونیکی و کسب و کار الکترونیکی از جایگاه ویژهای در کشورهای توسعه یافته برخوردار شود. در سالهای اخیر کشورهای توسعه یافته با کنارگذاشتن تدریجی تجارت سنتی مبتنی بر کاغذ و مبادله فیزیکی اسناد، به شیوه تجارت الکترونیکی روی
آوردهاند. با توجه به این مسئله كه شرکتهای كوچك و متوسط نقش به سزایی را در اقتصاد كشورها بازی میكنند در سالهای اخیر محققان به پذیرش تجارت الكترونیك توسط این صنایع پرداختهاند. ادغام تجارت الكترونیك در فعالیتهای كسب و كار شرکت های كوچك و متوسط موجب تغییر در روش انجام كسب و كار و پذیرش فن آوریهای نوین میشود و بدین وسیله شرکتهای كوچك و متوسط، میتوانند رشد كرده و این امر میتواند كمكی باشد تا شكاف موجود بین كشورهای در حال توسعه و توسعه یافته كاهش یابد. از طرفی پذیرش تجارت الكترونیك ممكن است شركتهای كوچك و متوسط را برای رقابت در بازارهای جهانی كه امروز با آن مواجهاند، در یك جایگاه رقابتی بهتری قرار دهد.
[1] Informtion Technology (IT)
[2] Electronic commerce
تعریف مساله
بکار گیری تجارت الکترونیکی اکنون یک گزینه اختیاری نیست، بلکه نوعی اجبار است و شرکتها ناگزیر از به کارگیری آن هستند. بکارگیری تجارت الکترونیک تحت تاثیر عواملی قرار دارد که تاثیرات مثبت و یا منفی در تجارت الکترونیک دارند. سازمانهایی که از این ابزار نوین استفاده نکنند، از نظر راهبردی آسیب پذیر می گردند.یکی از انواع سازمانها، شرکتها یا صنایع کوچک[1] می باشند که نقش عمده ای در اقتصاد کشورها دارند.در بکارگیری تجارت الکترونیک معمولا شرکت های بزرگ با موانع مالی و زیر ساختی کمتری روبرو هستند، در حالیکه شرکت های متوسط و کوچک عموما با محدودیت منابع و به ویژه منابع مالی در جهت بکارگیری این ابزار برخوردارند (گراندون[2] ، 2007ص216).
تجارت الکترونیکی نه تنها برای کسب و کارهای بزرگ ، همچنین در این دوره اقتصادی از زمان میتواند در رشد اقتصادی، ساختار اجتماعی، اشتغال، و همچنین توسعه منطقه ای و محلی شرکتهای کوچک نیز تاثیر مثبتی داشته باشد و آن ها را تبدیل به بخش مهمی از اقتصاد نماید. باحرکت به سمت جهانی شدن و تغییرات سریع تکنولوژیکی، اینترنت و تجارت الکترونیکی میتواند فرصت های جدیدی را برای شرکتهای کوچک و متوسط ایجاد نماید (اسکوپلا[3] ، 2006 ). بكارگیری بازاریابی الکترونیک توسط شركتها،چه كوچك و چه بزرگ موجب خلق مزایای متعددی شده واین مزایا سبب تقویت انگیزه شركتهای كوچك به این پدیده شده است.هر سازمانی که توجه لازم را به تجارت الکترونیک نداشته باشد در کوتاه مدت با کاهش سودآوری و در بلند مدت با احتمال حذف حیات خود روبرو میشود.به همین دلیل برنامه ریزی در راستای شناسایی سطح بلوغ تجارت الکترونیک ،یکی از اقدامات استراتژیک سازمانها می باشد(عزیزی،1384).
به دلیل اهمیت مساله به بررسی سطح بلوغ تجارت الکترونیک پرداخته شده است.
[1] Small and medium enterprise(SME)
[2] Grandon
[3] Scupola