مقوله ی زمین لغزش (Land Slide) امروزه در جهان یكی از مهمترین مسائل بشمار می رود. هر ساله نمونههای عظیم این پدیده را می توان در رسانه ها دید. زمین لغزش چه در ابعاد بزرگ و سریع خود و چه در بعدهای كوچك و خزنده می تواند به طرق مختلف خسارت زا باشد. بر این اساس بررسی این پدیده، از میزان خسارتهای طبیعی و انسانی بكاهد. شناخت زمین لغزش این امكان را به ما خواهد داد كه عوامل پدید آورندهی آن را شناخته و از تكرار آن چه بدست طبیعت و یا انسان و فعالیت هایش جلوگیری كرده و یا حداقل شدت آن را بكاهیم. ایران به دلیل كوهستانی بودن و دارا بودن دامنه های گوناگون، همچنین فعالیت های عمرانی و پیامد آن دستكاری در محیط طبیعی ; موارد متعدد این پدیده را به خود می بیند، كه اهمیتش را دوچندان میكند. برنامه ریزی و مطالعه ی محیط های طبیعی در جهت حفظ تعادل و
پایداری محیط طبیعی بخصوص دامنه ها و سپس انجام فعالیت ها و پروژه های عمرانی;باید مورد توجه مسئولین و بهره برداران قرار گیرد;چراكه برهم خوردن تعادل دامنه ها منجر به كاهش پایداری آن ها و در نهایت حركات دامنه ای یا زمین لغزش خواهد شد. البته می دانیم كه این پدیده مختص مناطق كوهستانی و دامنهها بوده و می توان در این مناطق به راحتی انواع مختلف آن را مشاهده نمود. حوضه ماسوله رودخانه از جمله مناطقی است که دچار حرکات دامنه ای شده است.
با توجه به موارد فوق این پایان نامه به پنج فصل زیر تقسیم می شود:
فصل اول : کلیات تحقیق
فصل دوم : مرور منابع و ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق
فصل سوم : روش اجرای تحقیق(مواد و روشها)
فصل چهارم : یافته های تحقیق
فصل پنجم : نتیجه گیری و پاسخ به فرضیات می باشد
1-2 کلیات تحقیق
1-2-1 بیان مسئله
حركات توده ای مواد، یک فرآیندهای ژئومورفیك طبیعی هستندكه بر اساس ویژگی های خاص این پدیدهها كه بخشی ا ز فرآیندهای محیطی یك محل اتفاق می افتند )گلید:2003 123).
فرسایش دامنه ای، سبب انتقال حجم زیادی از مواد دامنه ای، مانند سنگریزه ها، واریزه ها و غیره به دره ها می شوند (لارسن و پاكز،:1997 836). در كشور ایران، به دلیل شرایط آب و هوایی، زمین شناسی و توپوگرافی مستعد، وقوع حركات توده ای، تلفات جانی و خسارتهای مالی و زیست محیطی قابل توجهی به همراه دارد، به طوری كه علاوه بر تخریب خاكهای حاصلخیز، موجب تهدید و تخریب سكونتگاه های انسانی و زیرساخت های بشری، قطع راههای ارتباطی و غیره می شوند. در نواحی مختلف كشور ایران چنانكه تا سال 1380 تعداد 3250 مورد ز مین لغزش به ثبت رسیده و تخمین زده می شود كه تعداد آنها بالغ بر دو برابر این رقم باشد (فیض نیا و همكاران، 1380.، 208 ) همچنین براساس گزارش كمیته كاهش بلایای طبیعی وزارت كشور، سهم خسارات سالانه ناشی از حركت های توده ای در ایران، میلیارد ریال برآورد گردیده است (احمدی و طالبی، 1380، . (324 : 500.
حركات دامنه ای پس از زلزله و سیل، بیشترین خسارات را به انسان وارد میکند. به طوریکه سالانه میلیاردها تن خاک و سنگ بر اثر این پدیده جابهجا میشود. در دهههای اخیر، با توجه به سیر صعودی خسارات و زیانهای ناشی از حوادث طبیعی (به ویژه حركات دامنه ای)، مسئله پیشبینی و ارائه راهحلها و شیوه های کنترل و دور ماندن از ضررها و خسارات وارده، به طور جدی مطرح بوده است. در سال های اخیر میزان حركات دامنه ای مانند لغزش، ریزش و سولی فلوكسیون در حوضهی آبریز ماسوله رودخان افزایش یافته است. همچنین در این مدت ماسوله رودخان نیز نسبت به سال های گذشته بیشتر سیلابی شده و حتی خسارات ناشی از آن در روستاهای واقع در اطرافش هم افزایش یافته است. از سوی دیگر طی این مدت فعالیت های انسانی هم مانند عملیات راهسازی جهت تعریض برخی نقاط حادثه خیز جاده، ایجاد معابر در دل جنگل جهت انتقال چوب درختان، بهره برداری بی رویه از جنگل و عدم كاشت نهال، برداشت بیرویه شن از كف رودخانه ایجاد تغییرات ژئومورفولوژیکی در برخی مناطق توسط افراد آن هم با اخذ مجوز از سازمان ها و نهادهای مربوطه در جهت ساخت استراحتگاه های گردشگری; افزایش یافته است. بر این اساس فعالیت های انسانی از یك سو و عدم برنامه ریزی و مدیریت صحیح در راستای حفاظت از خاك این حوضه، فرسایش و جابجایی خاك را سبب شده و انواع حركات دامنه ای را ایجاد كرده است. در این پایان نامه سعی می شودباتوجه به اینكه حركات دامنه ای حوضه ماسوله رودخان می تواند از عوامل گوناگونی مانند شرایط آب و هوایی، فعالیت های انسانی، میزان پوشش گیاهی، زمین ساخت حوضه، فعالیت های تكتونیك و… نشات بگیرد علل دقیق این حركات دامنه درماسوله رودخان موردبررسی و نسبت به جلوگیری از حركات دامنه ای حوضه ماسوله رودخان پیشنهادهای ارائه شود.
