روابط متقابل شهر وروستا به عنوان یکی از مهمترین عوامل موثر در بروز تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در عرصه های شهری و روستایی شناخته شده است. درنظریه های توسعه به طورعمده بردوگانگی منظر شهر و روستا تاکید شده است و در این راستا برنامه ریزان شهری با تمرکز بر گروههای شهری توجه اندکی به کشاورزی و برنامه ریزی با جهت گیری به سمت نواحی روستایی داشته اند. در حالی که برنامهریزان توسعه روستایی نیز با تاکید بر روستا و اراضی کشاورزی کمتر به فضای شهری و تاثیر آن در توسعه روستایی پرداخته اند. به این ترتیب درطول سالهای متمادی تفکیک فضایی شهر و روستا در برنامهریزیهای توسعه یک سنت غالب در میان متخصصان و برنامه ریزان شهری و روستایی بوده است. در دهه 1970 م انگارهای ترویج یافت که بر اساس آن شهرها می توانستند درتوسعه روستایی موثر واقع شوند. به این ترتیب با شکل گیری پیوندهای مصرف، تولید و روابط مالی میان شهر ها و روستاها و نیز شکل گیری جریانهای متنوع از کالاها، خدمات، پول، اطلاعات، مردم، فناوری و تولید میان شهرها و روستاها، روابط فضایی آنها در یک الگوی یکپارچه ناحیه ای مورد تاکید برنامه ریزان قرار گرفت. این تحقیق نشان می دهد که چگونه روابط متقابل روستا و شهر مانند پیوندهای فضایی(جریان کالاها، پول، سرمایه، مردم، اطلاعات، پسماندها، تولید و فنآوری) وهمچنین روابط متقابل بخشی برتغییرات اجتماعی و اقتصادی نواحی روستایی و شهری اثر می گذارند. در واقع مناسبات شهر رشت و روستاهای پیرامون باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی و توسعه شهر رشت به این نواحی گشته
است. بنابراین این تحقیق در نظر دارد به بررسی مناسبات شهررشت و روستاهای دهستان پیربازار پرداخته و بر این اساس به پنج فصل زیر تقسیم می گردد:
فصل اول: کلیات تحقیق شامل بیان مساله، سوال تحقیق، اهداف تحقیق، فرضیه های تحقیق، محدودیتها وتنگناهای تحقیق، محدوده مورد مطالعه ومقطع زمانی و واژه ها و مفاهیم می باشد.
فصل دوم: مرور منابع، ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق
فصل سوم: روش اجرای تحقیق، مواد و روش
فصل چهارم: تجزیه تحلیل داده ها و یافته های تحقیق
فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پاسخ فرضیات می باشد.
همچنین در این تحقیق از تعداد 45 جدول 30 نمودار 2 نقشه 12 تصویر صفحه استفاده شده است.
امیدوار است با توجه به این تحقیق انجام شده رابطه شهر وروستا و مناسبات بهتری انجام شود.
بیان مساله
گسترش فیزیکی شهر از یک سو و جذب جمعیت مهاجر به روستاهای حاشیه شهر و توسعه فیزیکی روستاهای مذکور به سوی شهر به مرور سبب مناسبات بیش از حد روستاهای مذکور در شهر میشوند. در این فرآیند عواملی همچون فاصله کم روستا تا شهر، دسترسی آسان به شهر و شبکه اصلی حمل و نقل و گسترش ارتباطات، موقعیت روستا، سیاست دولت، توسعه فیزیکی شهر، گستردگی روابط میان روستای پیرامونی با شهر، افزایش زیرساختها در حاشیه شهر، شهرگرایی روستاهای پیرامونی، وضعیت آب و هوای مطلوب، وجود استعداد رشد و توسعه داخل روستاها نیز نقش دارند. توسعه ی فضایی شهری در ایران در طی چند دههی اخیر به طور عمده به سه شکل، رشد سریع شهرها به نواحی پیرامونی و روستاهای اطراف به صورت ادغام روستا در شهر، رشد شهرها در ارتفاع و ایجاد شهرهای جدید بوده است. در واقع در ایران یکی از موارد مهم توسعه شهرنشینی، گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر است که سبب روابط بین شهر و روستا ودر برخی موارد ادغام سکونتگاههای روستایی در شهر میشود. مناسبات شهر و روستا پیامدهای مثبت و منفی زیادی در روستای مورد نظر و شهر بر جای میگذارد.
استان گیلان با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص خود هرساله پذیرای تعداد زیادی ازهموطنان بوده که از جایجای کشور به این منطقه سفر نموده و یامهاجرت می نمایند لذا افزایش جمعیت در این استان با توجه به جاذبههای متنوع گردشگری طبیعی بنظرمی رسد، اگر چه درمناطق روستایی استان گیلان با کاهش جمعیت روبرو هستیم ولی شهرهایی مانندرشت که مرکز استان بوده ازاین امرمستثنی می باشد. توسعه شهرنشینی درشهررشت بعنوان مرکز استان، علیرغم مسیر توسعه شهر به سمت جنوب به روستاهای اطراف و پیرامون ازجمله روستاهای موجود دردهستان پیربازار کشیده شده که فاصله کم این روستاها به شهر رشت باعث شده مناسبات بین این شهر و روستاهای پیرامون زیادتر شده و این مناسبات باعث مشکلات متعددی در روستاهای این دهستان گردیده است. لذا این تحقیق در نظر دارد تا به بررسی مناسبات شهررشت و روستاهای دهستان پیربازار پرداخته و ارائه راهکار نماید.