فصل اول : کلیات تحقیق
1- 1 تعریف مسئله 3
1-2 ضرورت و اهمیّت تحقیق 3
1-3 سؤالات تحقیق 3
1-3 سؤالات تحقیق 3
1-4 فرضیّات تحقیق 3
1-5 اهداف اصلی و فرعی 4
1-6 روش جمع آوری اطّلاعات 4
1-7 کاربرد تحقیق 4
1-8 پیشینه تحقیق 5
1-9چگونگی انجام پروژه عملی 6
1-10روش تحقیق 6
فصل دوم : نور و رنگ
2-1 تعریف نور 9
2-2 تعریف رنگ 10
2-3 پیشینه رنگ 11
2-4 رابطه نور و رنگ 13
2-5 تأثیرات نور 14
2-7 رنگهای هماهنگ 152-6 ارزش رنگی 15
2- 8 دمای رنگ 16
2-9 بافت 16
2-10 كُمپوزیسیون رنگ 17
2-11 زمینه و رنگهای روی زمینه 17
2-12 رابطه رنگ و فرم (شكل) 18
2-13 وسایل تأكید فرم (مزاج رنگ) 18
2-14 رنگهای تأثیرگذار و رنگهای تأثیرپذیر 19
2-15 اثر فضای رنگها 20
2-16 جلوه‌های فضای رنگها 20
2-17 رنگ كاهشی، افزایشی 21
2-18 ریتم رنگ 21
2-19 روانشناسی رنگ 22
2-19-1 تعریف روانشناسی 22
2-20رنگ از دیدگاه روان شناسی 22
2-20-1 معانی رنگها 22
2-20-2 سمبولیسم رنگ 27
2-21 احساس نور از نظر روانشناسی فیزیولوژیك 28
2-22 احساس و ادراک 28
2-23 آمادگی ذهنی 30
2-24تلقین 30
2-25خطای بینایی، حركتی، خطا های بصری، توهمها 30
فصل سوم : مخاطب شناسی
3-1 مخاطب شناسی 33
3-2-1 دلایل مختلف مخاطب بودن 333- 2 تعریف مخاطب 33
3-3دسته بندی مخاطب 34
3-3-1 دسته بندی مخاطبین بر مبنای ویژگیهای جمعیت شناسی 34
3-3-2 دسته بندی مخاطبان برحسب باورها 34
3-3-3 دسته بندی مخاطب بر اساس نگرشها 34
3-3-4 دسته بندی مخاطب بر اساس دسترسی 34
3-3-5 دسته بندی مخاطبین بر اساس رفتار 35
3-3-6 دسته بندی مخاطبین بر اساس توصیف و استفاده از رسانهها 35
3-4 عوامل مربوط به مخاطب 35
3-4-1مسایل و مشكلات اجتماعی مخاطبین 36
3-4-2 تفاوت های فردی 36
3-4-3 شخصیّت 36
3-4-4 جنس 37
3-4-5 گروه سنّی 37
3-4-6 شیوه زندگی 37
3-4-7 قومیّت 38
3-4-8 تحصیلات 38
3-4-9 سلیقه 38
3-4-10 اهمیّت شناخت مخاطبان 38
3-5 دلایل انتخاب رنگ از نظر مخاطب در علم روانشناسی 39
3-5-1 خاكستری 39
3-5-2 آبی 39
3-5- 3 سبز 39
3-5-4 قرمز 39
3-5-5 زرد 39
3-5-6 بنفش 40
3-5-8 سیاه 403-5-7 قهوه ای 40
3- 6 تأثیرات روانی رنگ بر خصوصیّات شخصی و روحی افراد 41
3-6-1 اثر روانی رنگ در سالمندان 42
3-6-2 اثر روانی رنگ در كودكان 42
3-7 جلب مخاطب از طریق رنگ 43
فصل چهارم: عنوان بندی
4-1 تعریف عنوانبندی (تیتراژ) 45
4-2 تعریف عنوانبندی از نظر اساتید 45
4-3 لزوم طراحی عنوانبندی برای فیلم 47
4-4 تاریخچه عنوانبندی در جهان 48
4-5 انواع عنوانبندی 49
4-5-1 عنوانبندی آغازین 50
4-5-2 عنوانبندی پایانی 51
4-5-3 عنوان‌های اعتباری 51
4-5-4 تفاوت های عنوانبندی آغازین و پایانی 52
4- 6 دسته بندی عنوانبندی 53
4-7 نكاتی كه از نظر مرتضی ممیز برای ساخت عنوانبندی خوب لازم است: 54
4-8 انواع تكنیك های ساخت عنوان بندی 54
4-9 کمپوزیسیون مطلوب 56
4-10 ژانر 57
4-10-1 تعریف ژانر 57
4-10-2 انواع ژانر 57
4- 11 كاربرد ژانر در بحث تولید فیلم 60
4-11-1 تحولات ژانرها 61
4-11-2 پیدایشژانرها 62
4-12 ویژگی های یک عنوانبندی خوب 654-11-3 كاركرد ژانرها در تحلیل فیلم 63
4- 12-1 عنوانبندی خوب و مناسب 65
4-12- 2خلاقیّت 67
4-12-3 فضاسازی 67
4-12-4 اتّصال عنوانبندی به فیلم 67
4-12-5 تناسب نوع حروف با فضای فیلم 68
4-12-6 هماهنگی عنوانبندی آغازین و پایانی 68
4-12-7 زمان بندی عنوانبندی 69
4- 13 افراد مشهور در زمینه‌ی عنوان بندی 70
4-13-1 سائول باس 70
4-13-2 سبک کاری 72
4-13-3 فهرست فیلم هایی که سائول باس برای آنها عنوانبندی طراحی کرد 73
4پ13-4 تحلیل عنوانبندی فیلم “سرگیجه” اثر سائول باس 76
4-14 ویژگی آثار سائول باس 79
4-15 تاریخچهی عنوان بندی در ایران 80
4-16 افراد مشهور در ساخت عنوانبندی دهههای 40-60 82
4-16-1 طراحان عنوان بندی در ایران 83
4-18آمار 101
نمونه پرسشنامه 102
نتیجه گیری آخر 114
122
شرح کار عملی 122
تحصیلی پاسخگویان 106
تعریف مسئله
در این تحقیق تلاش بر این بوده است که عنوانبندی را مورد بررّسی قرار دهیم و تأثیرات متقابل روانشناسی رنگ در ساخت عنوانبندی و تأثیر بصری آن بر مخاطب را مورد سنجش قرار دهیم.
1-2 ضرورت و اهمیّت تحقیق
با توجّه به اینکه صنعت سینما روز به روز در حال توسعه و تکامل است، روزانه هزاران مخاطب با ویژگیهای منحصر به فرد را جذب خود میکند. سینما صنعتی پر مخاطب و پول ساز است. عامل مهّمی برای انتقال پیام، ارتباطات بین المللی و تبادلات فرهنگی است. عنوانبندی دریچهای است که مخاطب برای ورود به متن اصلی فیلم باید از آن عبورکند تا بتواند به محتوای اصلی آن دست پیدا کند. عنوانبندی فیلم آینهی تمام نمای ژانر فیلم است، پس باید به درستی ساخته شود تا ذهن بیننده را برای رسیدن به هدف اصلی ساخت فیلم هدایت کند. از آنجا که رنگ یکی از مهّمترین و پرکاربرد ترین عوامل بصری است میتوان با مدد گرفتن از آن به یک عنوانبندی موفّق و مؤثّر دست یافت. علم و آگاهی ما از معانی رنگها و روانشناسی رنگ به ما کمک میکند تا به وسیلهی آن منظور فیلم را راحتتر به بیننده القاکنیم.
1-3 سؤالات تحقیق
1- عنوانبندی چیست؟
2- عوامل تشکیل دهندهیِ عنوانبندی کدام اند؟
3- مشخّصاتِ یک عنوانبندی خوب چیست؟
4- زمانِ مناسب برای عنوانبندی چه مقدار است؟
5- آیا رنگ بر عنوانبندی تأثیر دارد؟
6- رنگ از نظر مخاطبین چه معانی دارد؟
7- بیشترین رنگهای استفاده شده در عنوانبندی فیلمهای ایرانی کدامند؟
8- در ایران چه تکنیکهایی برای ساخت عنوانبندی مورد استفاده قرار میگیرد؟
1-4 فرضیّات تحقیق
1- عنوانبندی یکی از عوامل مهمّ در معرفی فیلم است.
2- عنوانبندی خوب باعث موفّقیّت فیلم می شود.
3- عنوانبندی خوب در ذهن بیننده ماندگار است.
4- عنوانبندی براساس ژانرهای مختلف هنری متفاوت ساخته میشود.
5- بیشترین ژانر مورد استفاده در ساخت فیلم در ایران ژانر اجتماعی میباشد.
6- ارتباط درست بین ژانر فیلم و عنوانبندی بسیار مهّم و حائز اهمیّت است.
7- رنگ عامل مؤثّری در ساخت عنوانبندی مناسب است.
8- رنگها باید بر اساس ژانر و محتوای فیلم انتخاب و مورد استفاده قرارگیرد.
9- رنگ القاءکنندهی حال و هوای محتوای فیلم است.
1-5 اهداف اصلی و فرعی
هدف اصلی از این تحقیق رسیدن به نقش رنگ در عنوانبندی فیلم است. آیا این مقوله در ایران از ارزش کافی برخوردار است؟ تا چه حد به عنوانبندی اهمیّت داده و هنگام ساخت آن به هماهنگی رنگها با ژانر فیلم توجّه میشود. آیا عنوانبندیهایی که در ایران ساخته میشود با محتوای اصلی فیلم هم راستا هستند و رنگ در عنوانبندی فیلمهای ایرانی به چه صورت و به چه میزان مورد استفاده قرار میگیرد.
1-6 روش جمع آوری اطّلاعات
شیوه جمعآوری اطّلاعات به صورت کتابخانهای، اینترنت، همچنین جمعآوری اطّلاعات به روش میدانی، مصاحبه و تهیّه پرسشنامه و آنالیز و بررسی 150 عدد عنوانبندی فیلم از بین 300 عنوانبندی فیلم بوده است.
1-7 کاربرد تحقیق
از نتایج این تحقیق میتوان در بررسی و سنجش کیفیّت عنوانبندی فیلمها استفاده کرد. همینطور به بررسی عوامل مختلفیکه به موفّقیّت یک عنوانبندی و ماندگاری آن کمک میکند دست یافت، زیرا تأثیر عنوانبندی بر مخاطب بسیار حائز اهمّیت است. در این تحقیق ژانرهای مختلف معرفی شده که با آگاهی از آن میتوان به تحلیل و محتوای فیلم راحتتر دست پیدا کرد و همینطور رنگهای مختلف از لحاظ مبانی و علم روانشناسی مورد بررسی قرار داده شده است تا به بهترین و مناسبترین رنگ برای ساخت عنوانبندی هماهنگ با ژانر فیلم رسید.
1-8 پیشینه تحقیق
در باب این موضوع تنها یک جلد کتاب با عنوان گرافیک در عنوان بندی فیلم( نگارش و ترجمه فرشته سعیدی پور)که نگاهی اجمالی به مبحث سینما و به تعریف عنوان بندی و کارکرد آن پرداخته به چاپ رسیده است. در خصوص مبحث رنگ در عنوانبندی به صورت اختصاصی هیچگونه مقاله یا کتابی به چاپ نرسیده است.
پایان نامه ها
- « بررسی ادراك رنگ در تبلیغات فرهنگی و اجتماعی»/ خانم مرجان كورش‌نیا/ كارشناسی ارشد ارتباط تصویری/ تهران،1385
- « بررسی و تحلیل رنگ از زوای‍ای مختلف»/ آقای وح‍ی‍د ش‍ی‍خ‍ی‍ان/ كارشناسی ارشد معماری/ تهران۱۳۸۳/ دان‍ش‍گ‍اه آزاد اس‍لام‍ی ، دان‍ش‍ک‍ده هنر و معماری
- « رنگ و مطالعه تأثیر آن در بازارهای جهانی»/ خانم نگار شیوخی/ كارشناسی ارشد ارتباط تصویری/ تهران، ۱۳۸۴/ دان‍ش‍گ‍اه آزاد اس‍لام‍ی ، دان‍ش‍ک‍ده هنر و معماری
- « نقش رنگ در نقاشی ایران»/ خانم ربابه حبیبیان/ کارشناسی‌ارشد نقاشی/ تهران، ۱۳۸۵/ دان‍ش‍گ‍اه آزاد اس‍لام‍ی ، دان‍ش‍ک‍ده هنر و معماری
- « مفهوم رنگ در زندگی، فرهنگ، هنر و باور ایرانیان در عهد باستان»/ خانم سارا راکعی/ تهران، ۱۳۸۵/ کارشناسی‌ارشد پژوهش هنر
- « ارگونومی ادراکی رنگ در منظر شهری»/ آقای اکبر مرادی‌پور/ کارشناسی ارشد شهرسازی، گرایش طراحی و برنامه ریزی شهری و منطقه‌ا‌ی/ تهران، ۱۳۸۶/ دان‍ش‍گ‍اه آزاد اس‍لام‍ی ، دان‍ش‍ک‍ده هنر و معماری
- « بررسی رنگ و فرم در گرافیک بزرگ شهری»/ خانم ستاره درخشان‌دلجویی/ کارشناسی ارشد ارتباط تصویری/ تهران، ۱۳۸۶
- « نقش موسیقیایی رنگ و فرم در نقاشی»/ خانم نسیم انصافی/ کارشناسی ارشد نقاشی/ تهران، ۱۳۸۶
- « نشانه‌شناسی رنگ در کارگردانی»/ خانم سمیرا علیپور‌مازندرانی/ کارشناسی ارشد کارگردانی نمایش/ تهران، ۱۳۸۸3
- « بررسی تاثیر رنگهای متفاوت بر اثربخشی تبلیغات»/ خانم راحله صفار/ کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی/ تهران، ۱۳۸۹
مقالات
- « ک‍ل‍ی‍ات‍ی درب‍اب رنگ«/ آقای روی‍ی‍ن پ‍اک‍ب‍از/ مجله گرافیک، سال ۲، ش ۸، م‍رداد، ش‍ه‍ری‍ور ۱۳۷۲
- « رنگ سبز رنگ تعلق و آرامش»/ آقای اسماعیل نساجی‌زواره/ درسهایی از مکتب اسلام، سال ۴۸، ش ۸، آبان ۱۳۸۷
- « در ج‍س‍ت‍ج‍وی م‍ف‍اه‍ی‍م رنگ«/ خانم ون‍وس ام‍ی‍رچ‍وپ‍ان‍ی/ ت‍ص‍وی‍ر، سال ۴، ش ۲۴، اس‍ف‍ن‍د ۱۳۷۵
- « رنگ و ت‍اث‍ی‍رات آن بر واک‍ن‍ش‌ه‍ای ما»/ آقای م‍س‍ع‍ود غ‍ف‍اری/ انتخاب،۳ آبان ۱۳۷۹
- « س‍ی‍ن‍م‍ای غ‍رای‍ب ن‍ان‍م‍وده‌ه‍ا و رنگ در س‍ی‍ن‍م‍ای ج‍دی‍د ایران«/ آقای م‍ح‍م‍د ت‍ه‍ام‍ی‌ن‍ژاد/ سینما، سال ۲، ش ۶۵،۳۰ ت‍ی‍ر ۱۳۷۲
- « رنگ در نقاشی ک‍ودک‍ان«/ آقای م‍ه‍دی‌ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍رزاده/ ه‍م‍ش‍ه‍ری، ۳۰ م‍ه‍ر ۱۳۷۳
- « رنگ خ‍ب‍ر است«/ آقای ی‍ون‍س ش‍ک‍رخ‍واه/ ک‍ی‍ه‍ان ک‍اری‍ک‍ات‍ور، ش ۱۱۷، ۱۱۸ ، آذر، دی ۱۳۸۰
1-9چگونگی انجام پروژه عملی
1- جمع آوری و آرشیو300 عدد فیلم ایرانی.
2- جدا کردن 150 عدد عنوانبندی از متن اصلی فیلم.
3- بررسی و آنالیز 150 عدد از 300 عدد عنوانبندی فیلم.
4- آنالیز عنوانبندی فیلمها براساس ژانر، رنگ عنوانبندی، تکنیک ساخت، زمان، زاویهی دوربین، فونت استفاده شده، طراحی تایپ فیس، بافت.
5- انتخاب دو فیلم و ساخت عنوانبندی برای آنها.
1-10روش تحقیق
در تدوین این پایان نامه روش تحقیق به صورت ترکیبی می باشد. (کمی،کیفی و موردی ) در ابتدا به تعریف رنگ، مبانی رنگ، معانی مختلف رنگها پرداخته شد و سپس به طور مختصری در مورد مخاطب صحبت شده است. بعد از آن در مورد عنوانبندی، تاریخچهی آن و عوامل اصلی تشکیل دهندهی عنوانبندی و همینطور جمع آوری 300 تیتراژ فیلم ایرانی و آنالیز و بررسی150 عدد از آنها پرداخته شد که در بررسی و آنالیز آنها عوامل مختلفی نظیر: ژانر، تکنیک، رنگ، زمان، زاویه دوربین( لنز)، طراحی لوگو، تایپ فیس و بافت مورد بررسی قرار گرفت. سپس پرسشنامهای جهت بررسی احساس مخاطبین مختلف نسبت به رنگها و درک آنها از رنگ تهیّه شده است.
