.estp-changedby-essin a{color:#0040FF !important}

کلاهبرداری در سایبر سپیس

قانونگذار ایران در ماده 67 قانون تجارت الکترونیکی مصوب 1382  مقرر داشته است که،« هرکس در بستر مبادلات الکترونیکی ،با سوءاستفاده و یا استفاده غیر مجاز از داده پیامها،برنامه ها و سیستم های رایانه ای و وسایل ارتباط از راه دور و ارتکاب افعالی نظیر ورود،محو،توقف داده پیام،مداخله در عملکرد برنامه یا سیستم رایانه ای و غیره دیگران را بفریبد و یا سبب گمراهی سیستم های پردازش خودکار و نظایر آن شود و از این طریق برای خود یا دیگری وجوه ،اموال یا امتیازات مالی تحصیل کند و اموال دیگران را ببرد مجرم محسوب می شود…»ماده 13قانون جرایم رایانه ای مقرر می دارد؛« هرکس به طور غیرمجاز از سیستم‌ های رایانه‌ ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سیستم وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند علاوه بر رد مال به صاحب آن‌ به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست تا یکصد میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

بنابراین در یک تعریف موجز می توان گفت که، فعل عامدانه و عالمانه ی غیر مجازکه بوسیله رایانه ارتکاب یابد نظیر وارد کردن، حذف یا قطع داده ها و ایجاد اختلال در عملکرد سیستم رایانه ای و هدف و قصد مرتکب جلب منفعت مالی باشد،کلاهبرداری رایانه ای است.برخی از نویسندگان جرم کلاهبرداری را در خصوص غیر انسان قابل تحقق نمی دانند و معتقدند که در ماشین و نظایر آن اغفال قابل صدق نیست1.بر این اساس،وضع قواعد و قوانین روشنتر در این خصوص ضروری است.

در مطالعه ای که توسط دیوید کارتر پروفسور و استاد دانشگاه میشیگان آمریکا صورت گرفته است شایع ترین جرمی که در سالهای اخیر در سایبر سپیس گزارش شده کلاهبرداری کارت اعتباری بود.² 2 دزدی و سوءاستفاده از کارتهای اعتباری (Carding) بی حد و حصر است عوامل بی شماری از جمله : وسوسه، دسترسی آسان و عدم لزوم مهارتهای تکنیکی خاص برای موفقیت در این جرم، از دلایل ارتکاب به این جرم می باشد. کلاهبرداری کارتهای اعتباری³3 به این علت وسوسه انگیز است که خدشه زنندگان (Hackers) در زمان کوتاهی تنها با یک تلفن، کامپیوتر و مودم با وصل شدن به شبکه (Online) بدون نیاز به مهارت خاصی از کارتهای اعتباری سوءاستفاده می کنند.

3-3-2- افترا و نشر اطلاعات از طریق پست الکترونیک

پست الکترونیک  مرسوم ترین و گسترده ترین سرویس شبکه های کامپیوتری و بین‌المللی است و توسط آن علاوه بر فایلهای متن، صوت، تصویر فایلهای ویدئویی نیز می تواند از طریق پست الکترونیک به دیگر کاربران شبکه (اینترنت) ارسال شود. هر کاربر می تواند در شبکه های بین المللی از طریق یک آدرس مشخص الکترونیک شناخته شود که با دسترسی به رمز آن می توان به آسانی در آن تقلب کرد. این قابلیت پست الکترونیک می تواند ابزاری جالب برای نشر اطلاعات مجرمانه یا نشر اکاذیب و افترا به اشخاص باشد و احتمال کنترل اطلاعات برای تهیه کننده کاملاً مشکل است و در عمل، به خاطر تعداد بسیار زیاد پست الکترونیک ارسالی اتخاذ تدابیر کلی و گسترده امنیتی مشکل بوده و تنها برای بخش کوچکی از داده ها میسرمی باشد¹1ماده 18قانون  جرایم رایانه ای با پذیرش تحقق بزه ی افشای اسرا از طریق رایانه و سایر وسایل دیجیتال مقرر می دارد؛«هرکس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله سیستم رایانه یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر نماید یا در دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت، رأساً یا به عنوان نقل قول، به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقام‌های رسمی به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق یاد شده به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود، افزون بر اعاده حیثیت به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»

1-میر محمد صادقی حسین 1380 ، جرایم علیه اموال و مالکیت(تهران:نشر میزان،چاپ هشتم) ،ص 75.

2-باستانی برومند ،پیشین، ص 69.

3- Credit Card Fraud.

1-دزیانی محمد حسن آذرو دی 80- «مسئولیت کیفری برای انتقال داده ها در شبکه های کامپیوتری بین المللی و چالشهای جدید اینترنت» خبرنامه انفورماتیک،شورای ملی انفورماتیکف سازمان برنامه و بودجه کشور،شماره80، ص 40.