:
مجموعه سازی در آدمی فطری است و ذوق و سلیقه در گردآوری بی شک همواره همراه او خواهد بود. در جامعه ی امروزی ما، موزه نمایانگر نهادینه شدن گرایش های همگانی به گردآوری است. موزه به شکل امروزی خود در اواخر قرن سوم پیش از میلاد توسط بطلیموس در اسکندریه تأسیس شد. اما در قرون وسطی به دلیل حاکمیت کلیسا و تفتیش عقاید، نقش آموزشی موزه ها کمرنگ شد. با آغاز رنسانس و شکوفایی علوم، موزه ها هم به موازات رشد و توسعه علوم مختلف فعالیت خود را آغاز کردند. طی سده های نوزدهم و بیستم، گسترش موزه ها سبب شد که آموزش دیگربار به عنوان یکی از عملکردهای موزه شناخته شود و فعّالیّت در زمینه های مختلف هنری،
فرهنگی و آموزش در موزه، بیشتر و پربارتر گردد. اکنون سال های طلایی معماری موزه در دنیاست.
کارهای معماری موزه ها در جهان با تفکر بیشتر و زورآزمایی فکر و اندیشه انجام می گیرد. موزه های جدید به نحوی طراحی می شوند که تعداد بازدیدکننده ی بیشتری را بپذیرند و کشش بیشتری را ایجاد کنند و همین طور توجه بیشتری را به سوی خود جلب کنند. موزه همیشه مرکز فرهنگی و تحقیق بوده است، ولی اکنون علاوه بر همه ی اینها گرد همایی، یادگیری فرهنگی – هنری، مرکز فروش اشیاء ساخته و یا چاپ شده توسط موزه ها و همچنین شامل بوتیک، آمفی تئاتر، رستوران و به کارگیری بیشتر تکنولوژی صوت و تصویر است.
در طراحی موزه امکان نوآوری و خلاقیت بیشتری نسبت به ساختمان های دیگر وجود دارد، ارزش هنریِ معماری آنها نیز بیشتر است. در معماری جدید موزه ، حجم خارجی موزه اهمیت زیادی دارد و تنها کاربری داخلی آن نیست که مورد توجه قرار می گیرد و مردم نیز غیر از اشیاء موزه ای به معماری آن و معماری داخلی آن هم توجه بیشتری پیدا کرده اند.هدف از راه اندازی موزه های علم و فناوری نیز گسترش و اشاعه فرهنگ علمی در سطح جامعه است. توجه به موزه ها به عنوان نماد فرهنگی قدمت تاریخی دارد؛ اگرچه با گذشت زمان پایه و اساس آن دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است، اما همچنان موزه ها از مراکز بنیادی است که در آموزش و غنای فرهنگی نقش بسزایی دارد.
-2-1 بیان مساله :
یکی از کمبود هایی که در معماری امروز ما دیده می شود فقدان یک مرکز تخصصی برای معماری است. چنین مرکزی می تواند برای گرد هم آمدن معماران و علاقه مندان و دانشجویان معماری مناسب باشد. این مرکزمی تواند محلی برای برگزاری همایش های معماری ، نشست های تخصصی ، نقد و بررسی آثار معماری دنیا ،طراحی و برگزاری مسابقات معماری ، آشنا شدن با فناوری های نوین طراحی ، تدبیر و برپایی جشنواره فیلم های معماری باشد. این محل همچنین می تواند در جهت حفظ و نگهداری از آثار با ارزش معماری و نیز آثار معماران بزرگ تلاش کند. علاوه بر این، در این مرکز می توان به انجام تحقیقاتی درزمینه نیاز های روز معماری کشور و یافتن راهکارهایی برای آنها همت گمارد. برای انجام حرکتی هر چند کوچک در این زمینه به فکر طراحی موزه ای با نام پارک موزه علوم و فناوری معماری بر آمدم. در این موزه در کنار بخش مهمی که هدف آن آموزش علوم و فناوری معماری است، بخشی نیز به نگهداری و آرشیو تخصصی آثار معماری اختصاص دارد.
یکی از مهم ترین اهداف پروژه پاسخ به نیازهای فوق الذکر می باشد. اما هدف دیگر آن استفاده از فناوری های نوین صرفه جویی در مصرف انرژی در طراحی و ساخت این موزه است . در کشور ما به سبب وجود منبع عظیم انرژی خورشیدی، حداکثر بهره برداری از این انرژی ضروری است. استفاده از این انرژی تجدید پذیر بسیار معقول بوده و امکان بهره برداری از آن در اکثر نقاط ایران وجود دارد. نیاز به چنین موزه ای (که در کنار عملکرد موزه که به حفظ و نگهداری آثار معماران بزرگ از جمله : شیت های معماری ، اسکیس های اولیه ، ماکت های حجمی ، تصاویر و ویدئو ها می پردازد، در کنار آن به عملکرد آموزش که یکی از اهداف مهم موزه های امروزی است، نیز می پردازد،) بسیار احساس می شود .از جمله فضاهای این موزه می توان به کتابخانه تخصصی ، پژوهشکده معماری ، آمفی تاتر ، سالن های چند منظوره برای برگزاری همایش ها و نشست های تخصصی معماری ، گالری ها ، قسمت آموزشی و بخش حفظ و نگهداری آثار معماران اشاره کرد .
در شرایط کنونی نقش تفریحی موزه ها به مرور به نقش آموزشی و علمی تبدیل می شود. موزه ه ها دریافته اند که تنها وظیفه جمع آوری و ثبت نگهداری آثار عتیقه و اموال نفیس را ندارند ، بلکه وظیفه معرفی آنها را نیز بر عهده دارند. علاوه بر این چون مسئولیت جلب و جذب مردم به عهده آنهاست ، بایستی برنامه های آموزشی مختلفی متناسب با سن و آگاهی بازدید کنندگان ( با استفاده از کلیه خدمات آموزشی ) تدارک ببیند.
پارک موزه ها :
پارک موزه ها به دلیل داشتن ابعاد گوناگون علمی و فرهنگی و جاذبه های تفریحی و آموزشی از اهمیت زیاد برخوردارند، چرا که مسایل زیستی و طبیعی را از نزدیک برای مردم به نمایش می گذارند.ویژگی مهم این موزه ها این است که عموم مردم می توانند از دیدن آنها بهرمند شوند. این موزه می تواند با انجام پژوهش های جدید و به روز ، و فراهم سازی بستری برای همفکری و تبادل نظر ، به ایجاد وحدت در بین معماران و دست اندر کاران معماری از یک طرف، و یافتن راهکارهای سازنده معماری اقدام نماید.