ای برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار در پی خواهد داشت.

در طی دهه­ی اخیر، شدت یافتن رقابت میان بانکها در جهت بدست آوردن سهم بیشتری از بازار توجه آنها را به سمت شناخت دقیقتر و عمیقتر نیازها و خواسته های مشتریان سوق داده است. در این رابطه توجه به دگرگونی فعالیت­های اصلی بانکها توسط فناوری­های جدید و ارائه­ی خدمات بانکداری الکترونیک به عنوان مهمترین فناوری­های ارتباطی در دو دهه­ی اخیر ضروری است.

از آنجا که کاربران سیستمهای اطلاعاتی در حوزه­ی بانکداری به نوعی مصرف­کننده تلقی می­شوند پذیرش یا عدم پذیرش فناوری در حوزه­ی رفتار مصرف کننده مطرح می شود؛ و با توجه به ماهیت الکترونیکی خدمات نوین بانکی می توان پذیرش آن را درحوزه­ی سیستم­های

 

 اطلاعاتی مطرح نمود.

علیرغم سرمایه­گذاری­های فراوان انجام شده در زمینه­ کاربری فناوری­های اطلاعاتی در عرصه­ی بانکداری میزان استفاده از این فناوری­ها چندان بالا نمی باشد. این موضوع نیاز به انجام پژوهش برای شناسایی عوامل تعیین­کننده پذیرش سیستمهای نوین بانکداری توسط کاربران را آشکار می سازد. از این رو درک عواملی که موجب پذیرش فناوری­های جدید می شود و ایجاد شرایطی که تحت آن، فناوری­های اطلاعاتی مورد نظر پذیرفته شود از پژوهش­های مهم در زمینه شناسایی و تبیین رفتار مصرف کننده است. چرا که موفقیت در عرصه­ی بانکداری امروز مستلزم پذیرش خدمات نوین از سوی مصرف­کنندگان است. بررسی عوامل موثر بر رفتار مصرف کنندگان در استفاده از خدمات بانکی الکترونیکی برای نهادینه کردن و اجرای بانکداری الکترونیکی به نحو مطلوب امری ضروری است.

در ایران نیز تحقیقات بسیاری در زمینه شناسایی عواملی که بر پذیرش بانکداری الکترونیک و شاخه­های مختلف  آن انجام شده است؛ لیکن تحقیقاتی که تاکنون انجام شده است بیشتر در زمینه ی مشتریان حقیقی بوده و تاکنون تحقیقی که به طور ویژه رفتار مصرف­کنندگان حقوقی را مورد بررسی قرار دهد انجام نشده است. از آنجا که تاکنون امکان ارائه­ی خدمات الکترونیک برای مشتریان حقوقی چندان فراهم نبوده است رفتار این بخش از مشتریان که سود­آوری بیشتری نیز برای بانک ها دارند، مورد مطالعه قرار نگرفته است؛ لیکن با برطرف شدن مشکلات قانونی مانند حق امضا و …. برخی از بانک­های کشور درصدد گسترش دامنه­ی خدمات برای مشتریان حقوقی خود هستند. با توجه به حجم بالای تراکنشهای مالی مشتریان حقوقی، بانک­ها باید خدمات شیوه­ی عمل و عملکرد خود را باب طبع آنها بنمایند تا بتوانند نیازهای آنان را تامین کنند. از این رو در این پژوهش رفتارمشتریان حقوقی به طور ویژه مورد بررسی قرار می گیرد. چرا که هر سازمان دارای هدف­های خاص خرید، سیاست­ها، رویه­ها، ساختارهای سازمانی و سیستم­ها است. که طبعا نوع استفاده از خدمات بانکی را نیز متاثر می سازد. (کاتلر, 1383, ص. 215)

محققین حوزه­های سیستم­های اطلاعاتی یا فناوری اطلاعات با مدل­های متعددی در حوزه­ی پذیرش فناوری مواجه هستند که یکپارچه کردن مدل­ها در قالب تئوری یکپارچه پذیرش و به کارگیری فناوری از اهمیت بالایی برخوردار است. از این رو مدل نهایی این تحقیق نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری است که آن را می توان حاصل تلفیق چندین مدل مشهور در زمینه پذیرش فناوری دانست. هدف این نظریه دست یافتن به دیدگاه واحد درباره پذیرش کاربران است.که سازه­های آن مهمترین عناصر شکل دهنده­ی مدل های پیشین  است.

• ایرانیان و هندیان هر دو از نژاد آریایی هستند و پیش از دوران مهاجرت بزرگ، دارای پیوندها ی گوناگونی بوده‌اند. پس از مهاجرت به هند و ایران روابط گسترده‌ای میان ایران و هند وجود داشته است. نزدیکی‌های زبانی و فرهنگی و نژادی از آن دوران دو تمدن ایرانی و هندی  را دارای  روابط پردامنه‌ای کرده بود؛ چنان چه گاه قلمرو ایران در دوران‌هایی چون داریوش بزرگ تا آن سوی سند ادامه داشت. این روابط در طول سده‌های بعد نیز ادامه داشته است. در دوران نوین نیز روابط رسمی‌ایران و هند پس از استقلال هند برقرار گردید. نخستین جرقه‌های آغاز روابط سیاسی دو کشور را باید در سال 1947 و حضور هیئت بلندپایه‌ی ایرانی در دهلی نو و اعلام علاقه‌مندی به کشور تازه استقلال‌یافته‌ی هند دانست. به عبارتی، روابط ایران و هند در مارس 1950، در مدت کوتاهی پس از استقلال هند، برقرار شد و دهلی نو و تهران پیمان دوستی‌ای با نام «صلح و دوستی ابدی» امضاء نمودند؛ اما از نظر سیاسی پس از آن و در عمل هر یک از دو کشور وارد ائتلاف‌های متضاد دوران جنگ سرد شدند و گسترش روابط دوجانبه را متوقف نمودند؛ یعنی
• 
•  عملاً ایران از طریق مشارکت در «پیمان بغداد و سنتو» روابط نزدیکی را با آمریکا و پاکستان برقرار نمود و هند هم به رغم خط‌ مشی عدم تعهد، در کنار شوروی قرار گرفت.

 

1-2- بیان مسأله

شرایط امروز نظام بین‌‏الملل به‌گونه‏‌ای است که توسعه و بقای کشورهای واقع در هر منطقه، به میزان همکاری، مشارکت و همگرایی آنها بستگی دارد. از سوی دیگر، سطح و کیفیت همکاری‌ها نیز با ویژگی‌های جغرافیایی، ژئوپلیتیک و ظرفیت‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای واقع در هر بلوک ارتباط مستقیم دارد.در این میان ایران و هند به‌عنوان دو کشور تأثیرگذار و قدرتمند آسیایی، دارای اشتراکات و روابط تاریخی و فرهنگی بسیاری می‌باشند که دو کشور را همواره به گسترش ارتباطات تشویق نموده است (عسگریان 1392 ،17 ).

این در حالی است که در سال‌های اخیر سیاست خارجی هند در قبال ایران با تحولاتی نوین روبرو بوده است و این کشور در روابط خود با ایران تعدیلاتی را به عمل آورده است. تقریبا بعد از جنگ سرد و به طور مشخص تری بعد از سال ۲۰۰۰  سیاست خارجی هند از نهروئیسم به نئولیبرالیسم و حتی نئورئالیسم تغییر جهت داده است. در این بین در گرایش‌های نئولیبرالیسم و نئورئالیسم توجه یک کشور به قدرت‌های بزرگ افزایش می‌یابد. لذا به نظر میرسد که بر اساس این دو نگرش که یکی(نئولیبرالیسم) در حوزه اقتصادی است و دیگری(نئورئالیسم) در حوزه سیاسی- امنیتی هندوستان به سمت قدرت‌های بزرگ پیش رفته است و چون این سیاست را اتخاذ کرده است، سیاست خارجی آن نیز تحت تأثیر دیدگاه ها، برداشت‌ها و سیاست خارجی قدرت‌های بزرگ هم قرار دارد. در این بین این هندوستان نیست که تعیین کرده که در حوزه انرژی وارد همکاری‌‌هایی  با ایران نشود، چرا که واقعیت‌های استراتژیکی و اقتصادی هند نشان می‌دهد که این کشور برای به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد خود نیازمند انرژی کشور‌های مختلف بویژه ایران است. در واقع آن چه باعث شده تا هند از همکاری با ایران در پروژه‌های انرژی صرف نظر کند فشاری است که برخی کشورهای غربی  به ویژه ایالات متحده آمریکا در قالب تحریم‌های بین المللی به هند وارد می‌کند و دقیقا نیز به همین علت است که بسیاری از محافل استراتژیک هند معتقد هستند که توسعه بیش از حد مناسبات هندوستان بابرخی قدرت‌های غربی بویژه با آمریکا به استقلال هند در عرصه سیاست خارجی آسیب زده و باعث شده است تا بسیاری از واقعیت‌های ژئوپلتیک، ژئواکونومیک، ژئوکالچر و ژئواستراتژیک هند در پرتو سیاست‌های ایالات متحده نادیده گرفته شود.

از سوی دیگر درسیاست خارجی ایران نیز قدرتمند شدن هند را در راستای سیاست دنیای چندقطبی و مخالفت با یک‌جانبه‌گرایی آمریکا  را در چارچوب منافع ملی خود ارزیابی می‌کند. هند با جمعیتی بیش از یک میلیارد و دویست میلیون نفر و وسعت سرزمینی به اندازه بیش از دو برابر ایران با یک دهه رشد اقتصادی 8 درصدی و عضویت در باشگاه هسته‌ای دارای توانایی بالایی در تأثیرگذاری منطقه‌ای و حتی جهانی است. این کشور دارای مؤلفه‌های اصلی قدرت یعنی وسعت، جمعیت و قدرت نظامی‌است و رشد سریع اقتصادی آن، هند را به یکی از قطب‌های اقتصادی جهان در آینده نزدیک تبدیل خواهد کرد. از این لحاظ تقویت روابط اقتصادی ایران و هند به نفع منافع دو کشور است و می‌تواند نقش مهمی‌در ثبات و امنیت منطقه داشته باشد. اما در ‌این میان، موضوعات چالش‌برانگیزی نیز در روابط ایران و هند وجود دارد؛ موقعیت خاص ایران در صحنه بین‌المللی و رقابت استراتژیک ایران و آمریکا باعث حساسیت قدرت‌های غربی و به‌ویژه آمریکا به نزدیکی روابط ایران و هند شده است. به‌طوری‌که ایالات متحده آمریکا بارها از هند خواسته است تا مناسبات خود را با ایران در حوزه‌های استراتژیک مثل انرژی و تسلیحات محدود کند. به عبارتی روابط ایران و هند در حال حاضر به‌شدت تحت تأثیر دو محیط قرار دارد: یکی محیط داخلی ایران و هند است که در متن این محیط دو کشور تمایل به توسعه و گسترش مناسبات دارند؛ اما محیط بیرونی هم وجود دارد به‌ویژه تحریم‌های بین المللی به رهبری ایالات متحده آمریکا که درصدد است این روابط در حد محدود باقی بماند. در این راستا پژوهش حاضر درصدد است با توجه به شرایط جدید بین المللی بویژه  روی کارآ مدن دولت جدید در ایران و هم چنین توافقات اخیر ایران با کشورهای غربی بر سر پرونده هسته ای و گشایش  نسبی در سیاست خارجی،به واکاوی دوباره  حوزه تعاملی وتقابلی  دو کشورایران و هند در حوزه سیاست خارجی با هدف نزدیک کردن دیدگاه‌های دو کشور در مسائل منطقه‌ای و مورد علاقه بپردازد.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

5-2) نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

5-2-1) نتایج آمار توصیفی ……………………………………………………………………………………………………………………………………….

5-2-2) نتایج آماراستنباطی……………………………………………………………………………………………………………………………………….

5-3) پیشنهاد بر اساس یافته های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………….

5-4) محدودیت های تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………….

 

صفحه     148 148 153 153 154 155 156 157 158 159 161 166 178   180 180 180 183 186 187

 

عنوان   5-5) پیشنهاد برای تحقیقات آینده ………………………………………………………………………………………………………………………….. منابع منابع فارسی  ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. منابع انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. پیوست ها پیوست الف : پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. پیوست ب: خروجی LISREL برای مدل تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….. پیوست پ : پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………………………………… پیوست ت : جدول آزمون همبستگی بین متغیر ها……………………………………………………………………………………………………

صفحه   187   189 193   199 203 214 222

عنوان   فهرست جداول جدول2-1) انواع تقاضا و وظایف مدیریت بازاریابی …………………………………………………………………………………………………… جدول2-2) اجزای ترفیع وتشویق …………………………………………………………………………………………………………………………….. جدول2-3) مقایسه بین نظریه سازمان صنعتی، نظریه پورتر و رویکرد مبتنی بر منابع ………………………………………….. جدول3-1) صفات طیف پاسخی پرسشنامه محیطی ……………………………………………………………………………………………….. جدول3-2) توزیع سوالات پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………………………………….. جدول3-3) پایایی مربوط به سوالات پرسشنامه ………………………………………………………………………………………………………. جدول4-1) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر اساس جنسیت ………………………………………………………………………………….. جدول4-2) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر اساس وضعیت تاهل ………………………………………………………………………….. جدول4-3) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر اساس رده سنی………………………………………………………………………………….. جدول4-4) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر اساس میزان تحصیلات ……………………………………………………………………… جدول4-5) توصیف متغیر منابع شرکت …………………………………………………………………………………………………………………… جدول4-6) توصیف متغیر قابلیت های شرکت …………………………………………………………………………………………………………. جدول4-7) توصیف متغیر استراتژی های بازاریابی ………………………………………………………………………………………………….. جدول4-8) توصیف متغیر مزیت رقابتی …………………………………………………………………………………………………………………… جدول4-9) توصیف متغیر عملکرد مالی ………………………………………………………………………………………………………………….. جدول4-10) توصیف متغیر عملکرد بازار …………………………………………………………………………………………………………………. جدول4-11) شاخص های معنا داری و برازش مدل کامل ……………………………………………………………………………………… جدول4-12) شاخص برازش مدل اندازه گیری منابع شرکت …………………………………………………………………………………… جدول 4-13) شاخص برازش مدل اندازه گیری قابلیت های شرکت ………………………………………………………………………. جدول 4-14) شاخص برازش مدل اندازه گیری استراتژی های بازاریابی ………………………………………………………………… جدول 4-15) شاخص برازش مدل اندازه گیری مزیت رقابتی ………………………………………………………………………………….

صفحه     80 106 122 142 142 144 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 165 166 168 170 173

عنوان   جدول 4-16) شاخص برازش مدل اندازه گیری عملکرد بازرگانی ……………………………………………………………………………. جدول4-17) نتایج تحلیل مسیر ……………………………………………………………………………………………………………………………….. جدول4-18) محاسبه اثرات مستقیم متغیرهای مدل بر یکدیگر………………………………………………………………………………. جدول4-19) نتایج آزمون فرضیه های تحقیق …………………………………………………………………………………………………………. فهرست نمودارها نمودار4-1) درصد فراوانی برحسب جنسیت …………………………………………………………………………………………………………….. نمودار4-2) درصد فراوانی برحسب وضعیت تاهل……………………………………………………………………………………………………… نمودار4-3) درصد فراوانی برحسب رده سنی…………………………………………………………………………………………………………….. نمودار4-4) درصد فراوانی برحسب میزان تحصیلات…………………………………………………………………………………………………. نمودار4-5) نمودار هیستوگرام منابع شرکت…………………………………………………………………………………………………………….. نمودار4-6) نمودار هیستوگرام قابلیت های شرکت…………………………………………………………………………………………………… نمودار4-7) نمودار هیستوگرام استراتژی های بازاریابی…………………………………………………………………………………………….. نمودار4-8) نمودار هیستوگرام مزیت رقابتی……………………………………………………………………………………………………………… نمودار4-9) نمودار هیستوگرام عملکرد مالی……………………………………………………………………………………………………………… نمودار4-10) نمودار هیستوگرام عملکرد بازار……………………………………………………………………………………………………………..

صفحه   174 177 177 178   149 150 151 152 153 154 155 156 157 158

عنوان   فهرست اشکال شکل1-1) مدل علّی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………….. شکل2-1) چهار چوب روشAMITE ………………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-2) چشم انداز واستراتژی:چهار وجه کارت امتیازی متوازن………………………………………………………………………….. شکل2-3) وجه مشتری معیار های اساسی……………………………………………………………………………………………………………….. شکل2-4) وجه مشتری: پیوند ارزش پیشنهادی با معیار های کلیدی نتیجه …………………………………………………………. شکل2-5) شمای کلّی مدل مالکوم بالدریج …………………………………………………………………………………………………………….. شکل2-6) جریان های عملکرد شرکت……………………………………………………………………………………………………………………… شکل2-7) زنجیره ی ارزش پورتر……………………………………………………………………………………………………………………………… شکل2-8) الگوی رقابت مبتنی بر پنج نیروی مایکل پورتر ……………………………………………………………………………………… شکل2-9) استراتژی های عمومی پورتر …………………………………………………………………………………………………………………… شکل2-10) عوامل مزیت رقابتی یک کشور………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-11) ویژگی های موثر تقاضای ملّی در مزیّت رقابتی …………………………………………………………………………………… شکل2-12) الگوی جامع مدیریت استراتژیک …………………………………………………………………………………………………………… شکل2-13) مقایسه مفاهیم فروش وبازاریابی……………………………………………………………………………………………………………. شکل2-14) ابعاد کالا ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. شکل2-15) طبقه بندی کالا های مصرفی ………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-16) عوامل موثر بر تصمیمات قیمت گذاری ………………………………………………………………………………………………. شکل2-17)کانال های بازاریابی مصرفی……………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-18) سیستم بازاریابی عمودی ………………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-19) سیستم ارتباطات بازاریابی …………………………………………………………………………………………………………………… شکل2-20) رویکرد مبتنی بر منابع در گذر زمان …………………………………………………………………………………………………….

صفحه     13 30 35 36 38 41 45 62 66 69 73 75 77 79 86 88 95 101 102 103 116

 

عنوان   شکل2-21) مدل از درون به بیرونRBV …………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-22) تحلیل استراتژی با استفاده از رویکرد مبتنی بر منابع …………………………………………………………………………. شکل2-23) مدل مبتنی بر منابع از مزیّت رقابتی پایدار…………………………………………………………………………………………… شکل2-24) مدل یکپارچه از رویکرد مبتنی بر منابع و استراتژی رقابتی…………………………………………………………………. شکل2-25) اجزای تجزیه و تحلیل درون سازمانی که منجر به کسب مزیّت رقابتی می گردد ………………………………. شکل2-26) مدل مفهومی اله وردی…………………………………………………………………………………………………………………………… شکل2-27) مدل مفهومی کرمپور و همکاران …………………………………………………………………………………………………………… شکل2-28) مدل مفهومی پور جهانی ……………………………………………………………………………………………………………………….. شکل2-29) مدل مفهومی رابطه بین بازار گرایی و مزیّت رقابتی و عملکرد …………………………………………………………… شکل4-1) مدل پایه تحقیق در حالت استاندارد……………………………………………………………………………………………………….. شکل 4-2) مدل پایه تحقیق در حالت معنا داری ……………………………………………………………………………………………………. شکل 4-3) تحلیل عاملی تاییدی عامل منابع شرکت در حالت استاندارد ………………………………………………………………. شکل4-4) تحلیل عاملی تاییدی عامل منابع شرکت در حالت معناداری…………………………………………………………………. شکل4-5) تحلیل عاملی تاییدی عامل قابلیت های شرکت در حالت استاندارد………………………………………………………. شکل4-6) تحلیل عاملی تاییدی عامل قابلیت های شرکت در حالت معناداری……………………………………………………….. شکل4-7) تحلیل عاملی تاییدی استراتژی های بازاریابی در حالت استاندارد………………………………………………………….. شکل4-8) تحلیل عاملی تاییدی استراتژی های بازاریابی در حالت معناداری………………………………………………………….. شکل4-9) تحلیل عاملی تاییدی مزیت رقابتی در حالت استاندارد…………………………………………………………………………… شکل4-10) تحلیل عاملی تاییدی مزیت رقابتی در حالت معناداری………………………………………………………………………… شکل4-11) تحلیل عاملی تاییدی عملکردبازرگانی در حالت استاندارد……………………………………………………………………. شکل4-12) تحلیل عاملی تاییدی عملکرد بازرگانی در حالت معناداری……………………………………………………………………

صفحه   117 118 123 124 126 132 133 135 136 163 164 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176

 

 

چــکـیــده

در دنیای رقابتی امروز شرکت هایی موفق هستند که به توانند ارزش های بیشتری برای مشتریان به وجود آورند و بنا به گفته سرجیو زیمن[1] دلایل  بیشتری به مشتریان ارائه کنند تا آن ها را به خرید و ایجاد رابطه بلندمدت با شرکت ترغیب سازند.خلق ارزش برتر برای مشتری در سایه مولفه­های گوناگون اساس بهبود عملکرد بازرگانی شرکت ها را فراهم می سازد. این درحالی است که صاحب نظران پتانسیل شرکت های حاضر در بازار سرمایه­ای ایران را از لحاظ عملکرد بهتر ، بیشتر از این می دانند. بنابراین هدف این تحقیق شناسایی عواملی است که بر عملکرد بازرگانی شرکت ها مؤثرند.مطالعات مختلف بیانگر این مطلب است که چهار دسته متغیرهای مزیّت رقابتی، استراتژی­های  بازاریابی، منابع و قابلیت­های شرکت می توانند بر عملکرد بازرگانی شرکت ها اثر بگذارند که در این بررسی به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده­اند. تحقیق حاضر از لحاظ نوآوری می خواهد برای اولین بار در استان گیلان مزیّت­ها منابع و قابلیت ها را برای تبیین عملکرد بازرگانی شرکت ها در کنار استراتژی های بازاریابی در قالب یک مدل علّی بررسی نماید. این تحقیق از طریق یک مدل علّی سعی در تبیین تعیین کننده­های عملکرد بازرگانی شرکت­ها را دارد. مزیّت رقابتی شامل سازه­های بهبود کیفیت محصولات و خدمات و میزان ورود به بازارهای پر منفعت می باشد. هم چنین استراتژی های بازاریابی نیز بر عملکرد بازرگانی شرکت ها تاثیر گذار است که این عامل دارای سازه­های توسعه محصولات  و خدمات ، کاهش  هزینه و قیمت و شفافیت تبلیغات می باشد. منابع شرکت نیز در این تحقیق  شامل : منابع فیزیکی که دارای سازه­های فن آوری تجهیزات و ظرفیت خدمات است. منابع مالی شامل سازه­های نقدینگی و توانایی به دست آوردن منابع مالی و منابع تجربی شامل    سازه های دانش ، تخصص و سنجش عملکرد گذشته  می باشد. و در نهایت آخرین متغیر تاثیر گذار بر عملکرد بازرگانی شرکت ها قابلیت­های شرکت می باشد و متشکل شده است از : دیدگاه تسهیمی دارای زیرسازه­های عقیده مشترک و توسعه توانایی­های شرکت. ساختار ارتباطی شامل زیر سازه­های روابط نزدیک با عرضه کنندگان،شناخت نیازهای مشتریان و

 

 سهام داران  و درک/پاسخ به فن آوری که شامل زیرسازه­های فراگرفتن پیشرفت های فن آوری و پاسخ سریع به تغییرات فن آوری می باشد. هدف کلی  این تحقیق طراحی و آزمون مدل علّی جهت تبیین  عملکرد بازرگانی شرکت­های تولیدی  استان گیلان می باشد.

جامعه آماری در این تحقیق شرکت­های تولیدی استان گیلان می­باشد. در تحقیق حاضر با استفاده از  شاخص­های آمار توصیفی،هر یک از متغیرها تشریح و سپس با استفاده از مدل علّی نسبت به آزمون آن اقدام گردید. نتایج تجزیه و تحلیل ها نشان داد که به طور کلی بین منابع شرکت ها و استراتژی های بازاریابی و قابلیت شرکت ها و   استراتژی های بازار یابی رابطه وجود دارد. هم چنین بین استراتژی های بازار یابی و مزیّت رقابتی رابطه ی مثبتی حاکم است. از سوی دیگر، مزیّت رقابتی با عملکرد بازار و عملکرد مالی رابطه دارد. و در نهایت بین عملکرد بازار و عملکرد مالی رابطه ی مثبت و مستقیمی وجود دارد.

واژگان کلیدی: عملکرد بازار، عملکرد مالی، مزیّت رقابتی، استراتژی­های بازاریابی،منابع شرکت، قابلیت­های شرکت

 

 

 

فصل اول

کلیّات تحقیق
1-1) مقــدمــه

به نظر می رسد که موفقیت شرکت ها و مؤسسات امروزی  در گرو شناخت هرچه بیشتر از مشتریان ،رقبا و سایر عوامل تاثیر گذار بر بازار است. نیازها و خواسته های مشتریان  همواره در حال تغییر هستند و تنها در صورت شناخت این تغییرات است که شرکت می تواند موفق شود. از سویی رقبا نیز به دنبال جذب مشتریان بیشتر برای خود هستند و در این راه از هیچ کوششی چشم پوشی نخواهند کرد. شناخت و      پیش بینی این عوامل و ارائه راه کار مناسب در برخورد با آن ها نقش کلیدی در موفقیت شرکت در بازار هدف  بازی خواهد کرد. از این رو گرایش به بازار و نیازهای مشتریان اولین ویژگی بازاریابی  جدید است و در این شرایط  مدیران  کامیاب کسانی هستند که سازمان خود را با شرایط روز همگام سازند و این زمانی امکان پذیر است که کارمندان و مدیران شرکت گرایش به عملکرد بازار  را به عنوان یک فرهنگ و بینش بپذیرند. (نوری نیا،1386،ص32) یک شرکت یا سازمان با تفکر بازارگرا به طور مستمر برخواسته های مشتریان نظارت دارد و تلاش می کند که به وسیله پاسخگویی ، عملکرد بازارگانی خود را ارتقاء دهد.(چیرانی و همکاران،1391،ص2) کارشناسان معتقدند که مزیّت رقابتی می تواند نقش به سزایی را در بهبود عملکرد بازرگانی شرکت ها  ایفا کند. مزیّت رقابتی ، وضعیتی است که یک بنگاه  را قادر  می سازد که با کارایی بالاتر و به کارگیری  روش های برتر، محصولات را با کیفیت بالاتر عرضه نماید و در رقابت سود بیشتری را برای بنگاه فراهم آورد. یک واحد اقتصادی زمانی دارای مزیّت رقابتی است که به تواند  به دلایل خاص که ناشی از ویژگی های آن واحد است( مانند وضعیت مکانی، فن آورانه، پرسنلی و….)به طور مداوم تولیدات خود را نسبت به رقبایش با هزینه ای پایین تر و کیفیت بالاتر عرضه کند.               (P108 ،2008،Yilmaz) امروزه مشتریان در کانون اصلی توجه شرکت ها قرار دارند و رضایت مندی    آن ها، عامل کسب مزیّت رقابتی برای سازمان ها است. لازمه جلب رضایت مشتری، برآورده ساختن کامل نیازهای آنان و شناسایی دقیق خواسته ها، انتظارات، تمایلات، توانایی ها و  محدودیت های آن ها در خرید محصولات است. با دست یابی به چنین اطلاعاتی می توان عوامل تاثیر گذار بر رفتار مصرف کنندگان را به خوبی تشخیص داد و در اتخاذ استراتژی های بازاریابی  شرکت ها (محصول،قیمت،توزیع،تبلیغ) از آن ها استفاده نمود. بنابراین محصولات شرکت ها باید مطابق با مزایایی مورد انتظار مشتریان باشد تا در نهایت بهبود عملکرد بازرگانی شرکت هارا منجر شود.(زرگریان،1391،ص2) دو عامل تاثیرگذار بر استراتژی های بازاریابی شرکت ها منابع و قابلیت های شرکت می باشند. منابع عبارتند از عوامل تولید که یک شرکت به وسیله آن ها کالا و خدمات با ارزشی برای مشتریانش تولید می نماید.برای نیل به این هدف آن ها از منابعی استفاده می کنند و تا اندازه ای که این منابع نسبت به رقبا برتر باشد،این شرکت ها موفق تر خواهند بود. (پور جهانی،1388،ص2) و قابلیت های شرکت ترکیبی از مهارت ها ، دانش و رفتارهایی که در سرتاسر شرکت  یا سازمان وجود دارد و در افراد ، سیستم ها ، فرایند ها و ساختارها منعکس می شود. در یک تعریف دیگر ، مهارت هایی که شرکت برای تبدیل  داده ها به ستاده ها به کار می گیرد تا در قالب فرایندهای سازمانی از ترکیب منابع محسوس  و نامحسوس  برای به دست آوردن اهداف مورد نظر مانند خدمت به مشتری ، توانمندی های توسعه محصول برتر، نوآوربودن کالاها و خدمات استفاده نماید.(غلامین،1390،ص12) بنابراین شرکت ها برای رسیدن به عملکرد بازرگانی  بالاتر از میانگین صنعت خود، باید سرمایه گذاری سازگاری در منابع و قابلیت هایشان بکنند، پس هر چقدر رقابت شدیدتر می شود اهمیت شناسایی منابع  و قابلیت ها ، خود را بیشتر هویدا می سازد. (پورجهانی،1388،ص3)

 

 

 

 

1-2) بیان مساله

در محیط پیچیده[2] و پویای[3] در حال تغییر امروزی، شرکت ها نیازمند طراحی و اتخاذ استراتژی هایی هستند که به تواند به آن ها در بهبود روز افزون عملکرد شان یاری رساند. زیرا در چنین محیط رقابتی ،تنها    شرکت هایی می توانند دوام آورده و به حیات خود ادامه دهند که از گردونه رقبا جا نمانده و خود را با شرایط بازار رقابتی همگام نمایند. به عبارت دیگر مدیران شرکت ها، حاصل تصمیم گیری های خود در قالب انتخاب استراتژی را در آینه ی معیارهای عملکردی مشاهده خواهند نمود . تجزیه و تحلیل مقایسه عملکرد مشاهده شده با روند گذشته، با رقبا و یا متوسط صنعت[4] ، باز خورد مناسبی را جهت تصمیم گیری و انجام  فعالیت های آتی فراهم می آورد.به همین دلیل یکی از اهداف همه شرکت ها در طول زمان،بهبود مستمر[5]عملکرد بوده و است . البته لازم به ذکر است که عملکرد هم به معنای رفتارها و هم به معنای نتایج است . زیرا رفتارها از افراد و اجرا کننده ناشی می شوند و عملکرد را از یک مفهوم انتزاعی به عمل تبدیل می کنند. (p1130، 1988 ، Brumback)

عملکرد بازرگانی[6] یکی از مهم ترین متغیر های مورد بحث در تحقیق های مدیریتی است و بدون شک      مهم ترین معیارسنجش موفقیت در شرکت های تجاری به حساب می آید و به ارزیابی و سنجش اهداف واقعی به دست آمده یک سازمان، بر مبنای برنامه های پیش بینی شده اشاره دارد  سنجش عملکرد وسیله ای برای اندازه گیری و حصول اطمینان از این که استراتژی های سازمان منجر به دستیابی به اهداف شده است،      می باشد.(چیرانی و همكاران ،1391،ص4) عملکرد شرکت، میزان موفقیت یک شرکت در خلق ارزش[7] برای قسمت های مختلف بازار است. در نهایت عملکرد شرکت بر اساس دست یابی به اهداف کسب و کار از طریق واحد های مختلف شرکت، تعیین می شود. شرکت های با عملکرد مطلوب ، ارزش را در طول زمان خلق می نمایند. این امر در شرکت های با عملکرد نا مطلوب صورت نمی گیرد . قسمت های مختلف بازار به دنبال ارزش های مختلفی هستند. بنابرین این خلق ارزش و عملکرد شرکت تنها از قسمت های مختلف بازار قابل ارزیابی است. (سایمونز[8]،1385،ص249)

یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر بهبود عملكرد بازرگانی شرکت ها و سازمان ها مزیّت رقابتی  است.(رهنورد ،1382،ص21) به عبارت بهتر بدون مزیّت رقابتی، شركت ها نمی توانند عملكرد خود را مدیریت نمایند باید در نظر داشت عرصه اقتصاد نوین جهانی با ویژگی هایی چون تغییرات فن آوری ، یکپارچگی نظام اقتصادی در سطح بین المللی و رقابت نزدیک ، از یک سو منشأ تهدیدها و از سوی دیگر زمینه ساز فرصت ها[9] برای سازمان ها است. موفقیت در چنین محیط هایی در گرو مزیّت رقابتی است . مزیّت رقابتی ارزش های قابل ارایه شرکت برای مشتریان است به نحوی که این ارزش ها از هزینه های مشتری بالاتر است. (پورتر[10] ،1384،ص72) در بررسی عوامل تأثیرگذار در مزیت رقابتی مشاهده می شود كه در دنیای رقابتی امروز ، سازمان ها به منظور بقای خود نیاز به استفاده از استراتژی های بازار یابی دارند بررسی ها نشان داده است که ناموفق بودن شرکت ها از ناتوانی آن ها در بهره گیری از استراتژی های بازاریابی نشأت می گیرد. این شرکت ها کسب سود بیشتر را بر رضایت مشتریان ترجیح می دهند.    (فخیمی آذر،1390،ص2) محصول (کالا و خدمت ) باید مطابق با مزایای مورد انتظار مشتری باشد و قیمت مناسب با توانایی های خریدار . این محصول باید در دسترس مشتری قرار بگیرد تا در خرید آن دچار مشکل نشود و در نهایت تبلیغات[11] لازم نیز انجام گیرد تا مصرف کنندگان بالقوه از وجود چنین محصولی با خبر شوند. در واقع استراتژی های بازار یابی ، مسیر عملکرد سازمان را با استفاده از متغیرهای قابل کنترل در محیطی که عوامل غیر قابل کنترل دارد (بازار خارجی) مشخص می کنند. (p22، 2004 ،Chan) دو عامل تأثیر گذار بر استراتژی های بازاریابی شرکت ها، منابع و قابلیت های شرکت می باشد . منابع عبارت است از عوامل تولید که یک شرکت به وسیله آن ها کالا و خدمات با ارزش را برای مشتریانش تولید      می نماید. ( p48، 1999، Charbaghi and Lynch) و قابلیت ها عبارتند ازمهارت های مورد نیاز یک شرکت برای کسب مزیّت کامل از منابع در اختیارش . به زبان دیگر قابلیت ها عبارتند از مهارت های یک شرکت در هماهنگ سازی منابع و استفاده بهره ور از آن ها. لازم به ذکر است که قابلیت های یک شرکت محصول ساختارسازمانی و نظام های کنترل آن می باشد. (علی احمدی ، الهیاری ،1382،ص44) بنابراین به نظر می رسد شرکت ها جهت بهبود عملکرد بازرگانی خود (عملکرد بازار- عملکرد مالی ) باید به استراتژی های بازار یابی که سبب خلق ارزش برای مشتریان و متمایز کردن شرکت در میان رقبا می شوند توجه نمایند. حال این تحقیق می خواهد در قالب یک مدل علّی به تبیین عملکرد بازرگانی شرکت های تولیدی استان گیلان با تأکید بر استراتژی های بازاریابی، منابع شركت، قابلیت ها و مزیّت های رقابتی بپردازد.

[1]. Sergio Zyman

[2] . Complex

[3] . Dynamic

[4] . Industry Average

[5] . Continuous Improvement

[6] . Performance Commerce

[7] . Value Creation

[8] . Robert Simons

[9]  . Chances

[10] . Michael Porter

[11] .Propaganda

جنبش اخوان المسلمین- بزرگترین جنبش اسلامگرا در جهان عرب- در سال 1928، در شهر اسماعیلیه و توسط حسن البنا (در مصر) تأسیس شد. شکل گیری این جنبش، نتیجه طبیعی اوضاع سیاسی و اجتماعی و تاریخ معاصر مصر‌ می‌باشد.

اخوان المسلمین به عنوان یک جنبش اسلامی، برای رسیدن به اهداف خود شامل از بین بردن سلطه اجانب بر مسلمانان، برقراری حکومت اسلامی و بازگشت به اسلام اصیل و به کارگیری آموزه‌های آن در جامعه، به مبارزه با حکام مصر پرداخت و به همین دلیل در طول حیات خود همواره در چالش با رژیم‌های موجود در مصر بوده است اما این جنبش با وجود سرکوب‌های دولتی و علاوه بر آن تضادهای داخلی میان اعضای خود جنبش توانسته بود بقای خود را حفظ کند. اخوانی‌ها در تحولات ژانویه 2011نیز هرچند آغازگر جنبش نبودند اما توانستند بر موج بوجود آمده اعتراضات سوار شده و حرکات جدیدی را سازماندهی کنند.

در پانزدهم ژانویه 2011و با بالا گرفتن اعتراضات مردمی که پس از خودسوزی بوزیدی جوان دستفروش تونسی در اعتراض به ممانعت مأموران حکومتی از ادامه فعالیت وی، به خیابان‌ها آمده بودند، زین العابیدن بن علی،دیکتاتور تونس که 22سال قدرت را در این کشور در دست داشت مجبور به ترک کشورشد.این تحولات تونس به سرعت به مصر نیز سرایت کرد و مردم مصر نیز اعتراضات گسترده ای را علیه حسنی مبارک و سیاست‌های مستبدانه وی آغاز نمودند که سرانجام همانطور که در بالا ذکر شد توانستند با همراهی اخوان و سایر نیروها و گروه‌های موجود در جامعه مانند ارتش و سکولارها حسنی مبارک را برکنار کنند.

بعد از سقوط حسنی مبارک، اخوان المسلمین به دلیل تشکیلات منسجمی که داشت توانست در اولین انتخابات پارلمانی آزاد مصر اکثر کرسی‌ها را به دست آورد؛ این جنبش همچنین در اولین انتخابات ریاست جمهوری آزاد که پس از برکناری حسنی مبارک برگزار شد، در

 

 رقابت با ارتش پیروز شده و نماینده‌ی آنان یعنی محمد مرسی به عنوان رئیس جمهوری مصر برگزیده شد. البته اختلاف رأی مرسی و کاندیدای مورد نظر ارتش تنها 2درصد بود. این اختلاف اندک نشان دهنده ی این موضوع‌ می‌باشد که تقریباَ نیمی از جامعه مصر طرفدار ارتش و نظامیان هستند . بنابراین مرسی و اخوان المسلمین با وجود این مساله راهی دشوار را برای اداره جامعه مصر در پیش داشتند.

مرسی و اخوان المسلمین بعد از بدست گرفتن قدرت اما اهداف آزادی خواهانه انقلابیون مصر را فراموش کردند. آنها نتوانستند مشکلات اقتصادی به جا مانده از دوران مبارک را حل کنند و هنوز مشکلاتی مثل آب، نان، سوخت و غذا در این کشور به عنوان مشکلات اصلی و دغدغه‌های اجتماعی به شمار‌ می‌رفت .همچنین در دوران ریاست جمهوری مرسی گردشگری که بخش مهمی از درآمد ارزی مصر را تشکیل‌ می‌داد ، با افت قابل توجهی مواجه شده و این خود به کاهش درآمد و افزایش بیکاری در مصر منجر شد.

اخوان المسلمین و مرسی سیاست‌های نادرستی را نیز در مسئله اسرائیل، سوریه، ایران، آمریکا و عربستان در پیش گرفتندآنها همچنین نتوانستند اجماع درستی را بین نیروها و گروه‌های مصری ایجاد کنند و با حمایت از یک گروه، سایر گروه‌ها را به حاشیه راندند و موجبات دشمنی آنان را با خود فراهم کردند.

بنابراین سرنگونی دولت محمد مرسی رئیس جمهور مصر پس از یک سال حکومت به دلیل ناتوانی در مدیریت صحیح و تلاش برای اخوانی کردن حکومت از طرف او و دیگر همراهانش در جماعت اخوان المسلمین صورت گرفت.

در این پژوهش تلاش خواهیم کرد که با  بررسی علل سقوط محمد مرسی به نقش عوامل داخلی و خارجی مؤثر در برکناری وی نیز بپردازیم.

1بیان مساله

 

جنبش اخوان‌المسلمین از بدو تأسیس در سال 1928تاکنون، از مهم‌ترین و فعال‌ترین نیروهای اجتماعی و سیاسی مصر و برخی دیگر از کشورهای خاورمیانه بوده است.گستردگی سازمان و شمار اعضاء و نیز گستره فعالیت این سازمان، آن را در کانون توجه دولت‌های مصر و به خصوص از فردای کودتای 1952، تحت تعقیب نیروهای امنیتی این کشور قرار داد و از آن دوره تاکنون، اخوان  هزینه‌های سیاسی سنگینی را متحمل شده است.

محاکمه‌های نظامی متعدد، شکنجه، زندان و اعدام صدها تن از اعضا از جمله هزینه‌های فعالیت اخوان، از 1952تاکنون، بوده است. اخوان‌المسلمین البته در دهه اخیر به نوعی مصالحه با رژیم مبارک رسید، امری که در سال 2005، به تصدی88کرسی پارلمان مصر(20درصد)توسط نیروهای اخوان انجامیداما پیش از آغاز دگرگونی‌های شتابان پس از 25ژانویه، با اخراج کامل اخوان از پارلمان مصر، گروه اخوان‌المسلمین باردیگر در نقطه مقابل رژیم قرار گرفته بود؛ هرچند که شرایط اقتضا نمی‌کرد اخوان المسلمین این مخالفت‌ها را به عرض اندام خیابانی ورویاروی آشکار مبدل سازد.

با آغاز اعتراض‌هادر 25ژانویه، اخوان در این ناآرامی‌ها شرکت نکرد و رهبران اخوان تا 28ژانویه ورود به خیابان‌ها را به دلیل تهدیدهای دستگاه‌های امنیتی، در دستور کار خود قرار ندادند. از 28ژانویه به بعد، اخوان‌المسلمین در کنار سایر نیروها به صف معترضین پیوست، امری که در نهایت به سقوط مبارک در 11فوریه انجامید.

خیزش مردم مصر مصر در سال 2011م معادلات منطقه‌ای و بین المللی را تحت الشعاع قرار داد. این انقلاب با پیروزی محمد مرسی، نامزد مورد حمایت اخوان المسلمین، درانتخابات ژوئن2012فصل جدیدی را در سیاست خارجی و داخلی مصر رقم زد؛ اما پس از یک سال، محمد مرسی با کودتای نظامی از ریاست جمهوری برکنار شد و عملاً پس از یک سال از پیروزی اخوان المسلمین، بازگشت نظامیان به قدرت مجدداً میسر گردید. در این برهه، چندان بیراه نیست که پرسیده شود که علل شکست اخوان المسلمین چه بود؟

درادامه این پژوهش به بررسی علل عدم موفقیت اخوان المسلمین پس از خیزش مردمی 2011مصر‌ می‌پردازیم:

 

1-2موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن

 

اگرچه دولت مرسی، دولتی برآمده از رای مردم و نخستین دولت منتخب مردم مصر بعد از خیزش 2011بود اما بسیاری آن را به عنوان دولت منتسب به اخوان المسلمین یا به اصطلاح “دولت اخوان”‌ می‌شناختند. پس از سقوط مرسی به دست نظامیان و نقش برآب شدن اولین تجربه جریان سیاسی اخوان المسلمین در تصدی حکومت، شناخت چرایی سلسه عواملی که یک دولت منتخب منتسب به جریانی ریشه دار و اسلامی را به ورطه سقوط‌ می‌کشاند ،انگیزه قدرتمندی را برای بررسی آن ایجاد‌ می‌کند.

همچنین حضور پژوهشگر در کشور مصر و درک عینی و میدانی واقعه انقلاب و حوادث بعد از آن و نیز رصد تحولات مصر و نحوه رفتار نیروهای اخوان المسلمین ، به نوبه خود سبب تقویت انگیزه پژوهشگر در این زمینه شده است.

از زمان پیروزی محمد مرسی و انتخاب وی به عنوان  رییس جمهور مصر، بسیاری از تحلیلگران و آگاهان به امور خاورمیانه برآمدن دولت اخوانی مرسی را فرصتی بی نظیر برای ارایه الگویی مناسب به آن دسته از اسلام گرایان و گروه‌های جهادی‌ می‌دانستند که هرشیوه دیگری جز مبارزه مسلحانه و بینش تکفیری را، امری بیهوده و غیر ممکن‌ می‌دانستند. اکنون اما دولت اسلام گرایی که امید‌ می‌رفت تبدیل به الگویی مثال زدنی برای دیگر گروه‌های اسلام گرای منطقه باشد به دست نظامیان سقوط کرده است  و بدیهی است که نظامیان با درک کاهش محبوبیت اخوان و ایجاد زمینه لازم به این امر مبادرت کردند.  از این منظر، شناخت دلایل عدم موفقیت اخوان المسلمین در مصر پس از خیزش  2011و شناخت نقاط ضعف جریان‌های اسلام گرا بعد از دستیابی به قدرت و نحوه تعامل با مولفه‌های حکومت اهمیتی بسزا‌ می‌یابد.

:

 

اهداف: هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر بازارگرایی بر عملکرد شرکت های تولیدی در استان گیلان از طریق نوآوری ومزیت رقابتی  است.

 

روش ها: جامعه آماری تحقیق ، شامل شرکت های تولیدی استان گیلان است که 36 مجموعا1850شرکت برآرود شد و 136 شرکت به روش نمونه گیری  تصادفی از بین آنها انتخاب شد. پرسشنامه  ای شامل 61سوال برای جمع آوری اطلاعات  به صورت میدانی مورد استفاده واقع گردید. همچنین از آزمون معادلات ساختاری  به کمک نرم افزار LISREL8.53  برای آزمون فرضیه های تحقیق  استفاده شد.

 

یافته ها و نتایج: یافته های تحقیق بیانگر وجود تاثیر بازار گرایی بر نوآوری  وتاثیر نوآوری برمزیت رقابتی است. همچنین در نهایت مشخص شد که مزیت رقابتی نیز بر عملکرد تاثیر مثبت دارد.

 

 

 

کلید واژه: بازارگرایی، نوآوری، مزیت رقابتی ، عملکرد

 

 

 

 

 

 

فصل اول   کلیات تحقیق

 

 

 

 

1-1)مقّدمه

 

امروزه در نتیجه جهانی سازی، آزاد شدن بازارها و خصوصی سازی، بیشتر محیط های تجاری، با چالشهای عمده ای برای حفظ هوّیت و ادامه فعّالیت خود به عنوان شرکتهایی کارآمد مواجه می باشند. به این دلیل همواره در اکثر سازمان های جهان مدیران و رهبران سازمانی درپی ارتقاء و بهبودعملکرد سازمان های خویش هستند چرا که عملکرد هرشرکت مبنایی برای ادامه فعّالیت ویا تعطیلی آن شرکت است به این ترتیب شناسایی عوامل مؤّثربرعملکرد هر واحد تولیدی می تواند به شرکت ها در ارتقای عملکردخود کمک شایان توجّهی نماید. این تحقیق به دنبال بررسی تاثیر غیر مستقیم بازارگرایی برعملکرد شرکت ها از طریق متغیر های  نوآوری ومزیت رقابتی  است. مطالعه بر روی رابطه بین بازارگرایی و عملكرد یك زمینه تحقیقاتی مورد توجّه است (Deshpande & farley,2004). یكی از شاخه های این زمینه تحقیقاتی، وجود متغیرهای میانجی بین این دو مفهوم است 2005)  (Kirca et al. ;که تحقیق حاضر نیز در همین راستا می باشد. دراین فصل به کلیّات تحقیق پرداخته می شود. بیان مساله، اهمیت وضرورت تحقیق،چهارچوب نظری وفرضیه ها به همراه تعاریف مفهومی وعملیاتی وقلمروموضوعی، زمانی و مکانی مواردی است که دراین فصل به آنها پرداخته خواهد شد.

 

1-2)بیان مساله

 

در آغاز قرن بیست و یكم تغییرات سریع و همه جانبه جهانی آنچنان محیط فعّالیت سازمانها را دگرگون كرده است كه سازمانها و مدیران آنها برای سازگاری باتغییرات و تحوّلات جهانی مجبورند راههای نوینی برای اقدامات خود بیابند تا بتوانند درصحنه رقابت داخلی و جهانی باقی بمانند (فیضی،1386).با بررسی عملكرد شركت های ایرانی می توان شاهد روند پر نوسان و بحث انگیز رشد و نرخ بازده سرمایه گذاری طی ده سال گذشته بود و این در حالی است كه كارشناسان،  پتانسیل شركت های حاضر در بازار ایران را از لحاظ عملكرد بهتر، بیشتر از این می دانند(یوسفی،1389) بررسی دیدگاه های مختلف در مورد عملكرد نشان می دهد كه متغیرهای بسیار ی می توانند بر آن موُثّرگذار باشند. نایدو در سال 2010در تحقیقی که در بنگاه های کسب وکار کوچک ومتوسط درچین انجام داد،نشان داد که متغیر عملکردیک شرکت تحت تأثیرمزیت رقابتی می باشد.دراین تحقیق نشان داده شد که مزیت رقابتی تحت تأثیرنوآوری بازاربوده و این متغیرنیزتحت تأثیر بازار گرایی می باشد(Naidoo,2010). تحقیقات بسیاری در گذشته رابطه مستقیم ومثبت بازارگرایی با عملکردرانشان داده اند(Narver & Slater, 1994).همچنین تحقیقات نشان داده است که حلقه مفقوده بین بازاگرایی وعملکرد، نوآوری بوده و درحقیقت تعهّدبه نوآوری درکناربازارگرایی منجربه عملکرد بالاتر خواهدشد (Narver & Slater, 1994). ازسوی دیگر نوآوری می تواندمنبع مهمّی برای مزیت رقابتی باشدوشرکت ها می توانند با استفاده از نوآوری به حفظ  مزیت رقابتی خود بپردازند(Naidoo,2010) ودرنهایت حفظ وتوسعه مزیت رقابتی خود منجر به عملکرد مطلوب تر می شود Grant, 1998).) به این ترتیب سوال اصلی تحقیق حاضر به صورت زیر می باشد.

 

آیا بازارگرایی بر عملکرد شرکت هااز طریق نوآوری ومزیت رقابتی تأثیر دارد؟