<p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);">شناخت جهان نیازمند آگاهی از اهداف و برنامه های درسی در هر نظام آموزشی است و لحاظ کردن اهداف متناسب با مولفه های جهانی در محتوای کتاب های درسی در واقع پی بردن به واقعیت موجود در راستای حرکت موثر برای پیشبرد اهداف آموزشی محسوب می گردد. هر هدفی به منظور اصلاح روش های تاثیر گذار در کتاب های درسی ، نگاه فراگیر را نسبت به جهان پیرامونی آگاه می سازد با درنظر گرفتن این ویژگی آموزش جهانی و شناخت مولفه های آن می تواند چشم انداز واقع بینانه از جهان را ترسیم نماید و آموخته های فراگیران با توجه به نگاه جهانی شکل می گیرد و فراگیر متوجه می شود که تنها دریک نظام آموزشی بسته محلی دانشی را فرا نمی گیرد و بلکه محتوای کتاب ها آنان را به کوشش بیشتر در رشد و توسعه ملی و فراملی سوق می دهد . پس ج
“و نزلنا علیک الکتاب تبیاناً لکل شی ء و هدی و رحمة و بشری للمسلمین.” ) نحل/89(
واژه کتاب در قرآن کریم 230 بار به کار رفته است که 49 بار، مراد قرآن است و در مواردی هم تورات، انجیل، نامه عمل، لوح محفوظ و … منظور می باشد.
در روایات، از قرآن به عنوان “کتاب” و “الکتاب” فراوان یاد شده و ابعاد آموزشی و هدایتی و حق گستری آن بیان شده است. مشهورترین این روایات، حدیث شکوهمند “ثقلین” است.
کتاب میراثی ماندگار، پدیدهای شکوهمند و با ارزش و عنصری رشد آفرین و روشنگر در پهنه زندگانی بشر است. پیشینه فرهنگی ما و شمار کتابها و کتابخانهها در عصر شکوفایی تمدن اسلامی و اهتمام دانشمندان اسلامی و ایرانی در پدید آوردن آثار ارزشمند و جهانی، همه و همه ناظر بر اهمیت کتاب و کتابخوانی است. اما علیرغم سهم سترگی که از این دیدگاه در تاریخ و فرهنگ و تمدن جهان داریم، جامعه امروزین ما هنوز بر پدیده کتاب و کتابخوانی، به دیده یک نیاز مطرح دایمی نمیاندیشد. به همین دلیل، وظیفه افراد فرهیخته و نهادهای فرهنگی است که در اشاعه، گسترش و تقویت هر چه بیشتر مسأله کتاب و کتابخوانی اهتمام ورزند. بخش فرهنگی و اجتماعی هرجامعه از بخشهای بنیانی به شمار میآید.
از سوی دیگر، توسعه فرهنگی به مفهوم لغوی، وسعت بخشیدن به فرهنگ و در معنای گسترده و کاربردی، مهیا کردن تمامی شرایط برای همگامی با علوم روز با مشارکت کلیه طبقات فرهنگی و اجتماعی است. در زمینه تعالی این نوع توسعه شاخصهای متعددی ایفای نقش میکنند که سطح دانش و آگاهیهای عمومی و تخصصی افراد جامعه بیش از هرعاملی اهمیت دارد. در این میان، سطح آگاهیهای عمومی افراد جامعه با عنایت به ارزشمندی آن در بهبود و اصلاح امور فردی، اجتماعی و حتی بطور غیرمستقیم در فعالیتهای اقتصادی و سیاسی، از جایگاه ویژهای برخوردار است.
در این راستا، مطالعه و کتابخوانی ابزار اصلی افزایش سطح آگاهی و دانش تک تک افراد جامعه است. در ایران بروز موانع عدیدهای برسر راه رشد و نهادینه شدن فرهنگ عادت به مطالعه، مسیر رشد و توسعه سریع کشور را با مشکلاتی مواجه ساخته است که در دراز مدت نتایج نامطلوبی به بار میآورد.
همچنین، افزایش کمیت و ارتقای کیفیت زندگی از اهداف اصلی توسعه جامعه بشری است. بطوریقین بستر مناسب این رشد و توسعه، کتابخوانی است. مطالعه تازهترین پیامها و مقالات موجود در مجلات، روزنامهها و کتب، نقشی مهم در به روزماندن توان فکری و عملی اعضای جامعه ایفاء میکنند و برای تحقق توسعه پایدار به عنوان یک رهیافت دوراندیشانه ضروری است. گسترش مطالعه و کتابخوانی به توسعه منابع انسانی و افزایش قابلیتهای اعضای جامعه انجامیده و در نتیجه کارایی بالای افراد جامعه و بهرهوری بالای فعالیتها را به دنبال خواهد داشت.
مطالعه و کسب علم و دانش زیر بنا و زمینه ساز توسعه و پیشرفت کشور و راهگشای بهروزی، سعادتمندی و فرزانگی جامعه و انسانهاست. مطالعه دارای دو جنبه کمّی و کیفی می باشد. مطالعه کمی شامل مدت زمان مطالعه و مقدار مطالعه انجام شده در زمان مشخص است و مطالعه کیفی شامل مقدار یادگیری ، بخاطر سپاری ، تجزیه و تحلیل ، بسط معنایی و کاربرد مطالب می باشد.اگر کتاب را دریچه ای به سوی جهان علم و معرفت بدانیم مطالعه راهی است برای پرورش استعدادهای خدادادانسانی که او را در مسیر رشد و تکامل راهنمایی میکند.
در مجموع، کتابخوانی به معنی عمل خواندن کتاب میباشد (انوری،1381) و منظور از ترویج کتابخوانی هر مفهومی که به کتابخوانی، مطالعه و ترویج آن پرداخته باشد (بابالحوائجی و یزدیان راد، 1389: 35). برای ترویج فرهنگ مطالعه در افراد جامعه عوامل متعددی از جمله خانواده، مهد کودک، مدرسه، دانشگاه، کتابخانههای عمومی، تلویزیون و دیگر رسانههای گروهی، به علاوه ایجاد عادت به مطالعه نقش دارند و گرایش مردم به مطالعه بستگی به موارد متعددی دارد که اهم آنها عبارتند از: سطح سواد و آموزش، توسعه اقتصادی، آداب و سنن خانوادگی و فرهنگی، نظام آموزشی، ادراک و دید سیاسی، نظام کتابخانهها و نوع و الگوی انتشارات میباشد (اصغرنژاد،1380).
اهمیت کتاب و کتابخوانی این است که با نهادینه کردن عادت به مطالعه در همه تفکرات و اندیشهها و دلها اقدام تا با همگانی کردن شور، شوق و عشق به کتاب وکتابخوانی که آن در جامعه استمرار داشته باشد. اما جای تأسف دارد که عادت به مطالعه جایگاهی در رشد همه جانبه در کلیه سطوح اجتماع ما پیدا نکرده است و میبایست در پیشگیری از توسعه و گسترش بیشتر آفت عدم مطالعه به منظور رشد و اعتلای فرهنگ عمومی کوشش و تلاش زیادی نمود و این معضل بزرگ را با جدیت و سخت کوشی هر چه تمامتر از جامعه دور کرد. اکنون زمان آن فرارسیده است که همه انگیزهها و موانعی را که به هر دلیل در زمینه کتاب و کتابخوانی ایجاد شده است، کنار رانده و با یاری، کمک، مردانگی و اراده قاطع تصمیم شکست ناپذیری گرفته و نسبت به احیای کتاب و کتابخوانی اقدام کنی.
اهمیت کتاب هنگامی است که روح به معنی اینکه در پیکره هنر دمیده گردد و معنویت به شکل هنری ارائه شود درجه تاثیرگذاری و ماندگاری آن به شدت روبه فزونی میرود. پرداختن به اصولی از مسایل فرهنگی کشور از جمله مسئله کتابخوانی و راه حلها جهت رفع معضلات، تنگناها و مشکلات آن، اگرچه اموری است که نیازمند همت همگانی میباشد ولی بخشهای دولتی مسئول آن هستند و میبایست در راه آن سرمایهگذاری نموده و با بصیرت و قدرت نظارت لازم بر مسایل فرهنگی داشته باشند و آن را سر و سامان دهند. دستگاههای دولتی ادارهکنندهی کشور میبایست با پیشتازی کسانی را که دارای تفکر و اهل قلم هستند ترغیب نمایند تا به مطالعه و تحقیق دست زده و حاصل و نتیجه تلاشهایشان را در معرض استفاده همگان بگذارند و از این طریق میتوان فرهنگ جامعه را به پویایی و بالندگی رساند.
موضوع کتاب و کتابت در رشد حیات اجتماعی تأثیر بسزایی دارد. روح یک جامعه در پرتو این مهم بارور میشود و به همین دلیل میراث فرهنگی و تمدن اسلامی همیشه مملو از کتابهای بزرگانی است که افتخار جامعه بشری بوده و همه همت اولیای دین اسلام بر این بوده است که بندگان خدا را به سوی روشنایی کتاب رهنمون شوند. چنانکه کلام الهی با توجه به قلم آغاز شده: (علم بالقلم) و در جایی دیگر می فرماید: (ن و القلم و ما یسطرون).
حضرت علی علیه السلام می فرماید: “کسی که با کتابها آرامش می یابد هرگز آسایش از او سلب نمی شود.”
کتاب از دیرباز، حافظ و احیا کننده تفکر و اندیشه های والا و منبع عظیمی بوده است که طالبان علم، اندیشه و حقیقت را سیراب نموده،
ارزیابی شرایط و امکانات موجود فرهنگی مبین این نکته است که امروزه کتاب میتواند به عنوان یک وسیله مطمئن و کار آمد در بهینه سازی فضای فرهنگی جامعه مورد استفاده قرار گیرد.
اهمیت کتاب و فرهنگ کتابخوانی و جایگاه والای کتاب بر کسی پوشیده نیست، کتاب از دیر باز یکی از مهمترین ابزارهای آگاهی و بصیرت به شمار آمده است.
یکی از معیارهای سنجش رشد فرهنگی و فکری هر ملت و کشوری در تعداد کتابخانه ها، کتاب فروشی ها، کتاب چاپ شده و کتابخوان های آن جامعه است. کتابخوانی و بالا بودن میزان مطالعه در جهان یکی از شاخص های توسعه یافتگی و رشد شناخته شده است.(آفتابیآرانی و بتولی، 1386)
روح انسان با مفاهیمی چون جستجوگری، کنکاش، پرسشگری و… الفتی عمیق دارد. علاوه بر آنکه انسان ذاتاً جستجوگر بوده و به دنبال پاسخ دادن به مجهولات است، مکتب اسلام که بر مبنای رشد و تعالی انسانها در مسیر حق بنا نهاده شده است نیز تأکید بسیاری بر نیروی تعقل و تفکر دارد.
اسلام دینی است که با کتاب و کتابت عجین شده است و معجزهی آن، امالکتاب یعنی قرآن کریم بوده و بسیار در تشویق و ترغیب به امر کتابخوانی و گسترش و توسعه کتابخانه سفارش نموده است.
پیامبر اسلام(ص) فرموده اند: “علم بجویید که علم یار مؤمن است و بردباری وزیر اوست و عقل دلیل اوست و عمل سرپرست اوست”
رشد اندیشه و فرهنگ یک جامعه نیز پیرو رشد و تعالی نخبگان جامعه است و نخبگان جامعه از تأثیرگذارترین افراد بر حکومت و خط دهی مسیر تعقلی و اندیشه ورزی جامعه محسوب می شوند.
دانشجویان به عنوان نخبگان جامعه ما، نقش مهمی در راه رشد فکری و تعقلی افراد دارند و این نقش حساس بدون مرارت مطالعه و تفکر و تعقل ادا نخواهد شد؛ از سوی دیگر، لازمه کار فرهنگی و سیاسی در دانشگاهها منوط به گسترش مطالعه کتاب و کتابخوانی و تفکر بین دانشجویان است(مروتی،1390).
رهبر معظم انقلاب اسلامی برای کتابخوانی جایگاه والایی قائل هستند و در این باره می فرمایند: “کتاب دروازه ای به سوی جهان گستردهی دانش و معرفت است و کتاب خوب یکی از ابزارهای کمال بشری است. برای یک ملت خسارتی بزرگ است که با کتاب سروکار نداشته باشد وبرای یک فرد توفیقی عظیم است که با کتاب مانوس وهمواره در حال بهرهگیری از آن یعنی، آموختن چیزهای تازه باشد.”( بیانات در دیدار با دست اندرکاران برگزاری هفته کتاب)
امروزه کتاب و کتابخوانی به یک وظیفه تبدیل شده است و همهی مردم برای رشد فکری خود و داشت یک زندگی مطلوب در اجتماع میبایست به مطالعه اهمیت بدهند و از کتابهای مفید بهره بگیرند. از کتاب به عنوان عالیترین ابزار حفظ و انتقال دانش بشری در طول تاریخ یاد کرده اند در عین حال فراگیرترین و پرطرفدارترین مقوله فرهنگی در میان کودک، نوجوانان، میانسال و بزرگسالان تا امروز بوده است.
تأكیدات دین مبین اسلام و دستاوردهایی كه فرهنگ كتابخوانی برای جامعة اسلامی داشته است، همگان را ملزم میسازد كه در راه اعتلای آن در جامعه قدمهای جدی و مؤثر بردارند. كتاب، ابزار انتقال پیام، فرهنگ و تمدن از نسلی به نسل دیگر است. كتاب را میتوان، ابزار كمال و ابزار تفكر به حساب آورد. به همین علت است كه فرانسیس بیكن – فیلسوف انگلیسی – طی مقالهای بیان میكند”مطالعه ذات آدمی را به كمال میرساند و خود، با تمرین و تجربه كمال میپذیرد. استعدادهای ذاتی، مثل گیاهان خودرو هستند و مطالعه برای آنها، در حكم پیراستن شاخ و برگ است. مطالعه به خودی خود بیش از آنچه لازم است راههای گوناگونی در برابر آدمی قرار میدهد كه برای محدود كردن این راهها، تجربه ضرورت دارد. مردم نیرنگ باز مطالعه را حقیر میشمرند، سادهدلان آن را میستایند و تنها خردمندان مطالعات خود را به كار میبندند، هرگز كتابی را به آن قصد مخوان كه بخواهی آن را نقض كنی و نیز به آن قصد كه آن را بپذیری و مسلم شماری یا برای آنكه مایهای برای سخن گفتن پیدا كنی، بلكه خواندن تو فقط باید برای سنجش، تأمل و اندیشیدن باشد 15 كتاب در واقع شاهراه توسعة همه جانبه در جامعه است. توسعه را میتوان تغییر و تحول وضعیت ابتدایی و تجلی تواناییها و استعدادهای نهفته در مسیر پیشرفت همه جانبة جامعه تلقی كرد. توسعه به دست انسان و برای انسان صورت میگیرد و مشخصاً پایة این تغییر و تحول، تغییر در رفتار فردی و اجتماعی تك تك افراد جامعه به سوی كسب دانش، مهارت و بینش سازگار با علم روز در جهت شناخت و به عمل درآوردن روزافزون پدیدهها و ناشناختههای بشری است. بدون تردید منشأ تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، رشد آگاهیها و تواناییهای نیروی انسانی فعال جامعه است و از آنجایی كه نیروی انسانی با قابلیتهای و انگیزههای متفاوت، عملكرد متفاوت دارند و این انسانها هستند كه عامل ایجاد پیشرفت و به كارگیری فنآوریاند. بنابراین كار لازم است لوازم و تجهیزات ضروری برای شكوفایی این استعدادهای نهفتة متنوع، شناخته شود. توسعة پایدار، سیاست بهرهگیری بهینه از منابع موجود برای تضمین توسعة مطلوب نسلهای آینده را توصیه میكند. چنین سیاستی اصولاً به وسیلة یك ملت آگاه، طراحی و به اجرا در میآید. افزایش كمیت و كیفیت زندگی از اهداف اصلی توسعة جامعة بشری است. پیشرفتهای علمی و فنی، گسترش ارتباطات و شبكههای اطلاعرسانی، مبارزه با فقر، بیكاری و بیماری، حفاظت از محیط زیست، غنای اقتصادی، رفتار مناسب فردی و اجتماعی از سازهای بسیار مهم در این راستا است كه همگی متأثر از سطح دانش و مهارت بالای نیروی انسانی فعال است. تا جایی كه سواد در فرایند توسعه جهانی امروز معیار پرتوانی است و از حد برداشتهای متداول، كه بیشتر سواد را در همان قالب سوادآموزی میبینند، فراتر رفته است. امروزه با سواد كسی است كه با درك مراحل توسعة جامعة خویش به انجام رفتارهای مناسب و تقویت كنندة این مراحل اقدام كند و جامعه را به سوی تحول فكری، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی رهنمون سازد. بر این اساس است كه كتاب در روند توسعه در كشور ما و سایر كشورها نقش مهم و اساسی دارد. در كشور ما، از دیر باز، كتاب جایگاه والا و شایستهای داشته، اما تنها نزد اهالی فرهنگ و دوستداران علم و معرفت. فرهنگ مطالعه، در میان عامه مردم، چندان جانیفتاده و مقبول طبع نیست. شاید به همین دلیل باشد كه همواره فرهنگ شفاهی، بر فرهنگ كتبی برتری داشته است. تا قبل از ورود ماشین چاپ به ایران، تمام كتابها، با دست كتابت میشد و مشهورترین كتابخانههای دنیا، در این سرزمین بودند و سوزاندن كتاب و كتابخانه توسط اقوام بیگانه، سابقهای بس دیرین، در ایران دارد. اسكندر مقدونی، سرآمد كسانی است كه در ایران، به این كار نابخردانه دست زد. حتی شش هفت دهه پیش نیز این كار ناشایسته، در محوطه حیاط كتابخانه ملی ایران و توسط برخی مدعیان فرهنگ تاریخ انجام شد(کتاب مهر،1390)
در چهار قرن اخیر به یمن اختراع چاپ، کهکشان پرستاره گوتنبرگ آسمان جهان را به نور آثار منتشر شده منور کرد و کتاب چاپی کاغذی در گوشه و کنار جهان حاصل اندیشه و آراء دانشمندان و نویسندگان شد.
توسعه کتابخانهها و افزایش سرانه مطالعه در سطح جامعه یکی از موثرترین روش ها برای نهادینه کردن فرهنگ مطالعه است و رسانه ها باید توجه ویژهای به گسترش فرهنگ کتابخوانی داشته باشند.
همچنین عملیاتی کردن فرمایشات مقام معظم رهبری یکی از اولویت های حوزه کتاب و کتابخوانی در جامعه محسوب می شود.
کتابخوانی باید به یک عادت همیشگی در بین مردم به ویژه جوانان تبدیل شود و با وجود گستـــرش همه جـانبه وسایـل ارتبـاط جمعی، در دنیای امــروز کتـاب هنـوز جـایگـاه ویــژه ای دارد و ترویج و تعمیق فرهنگ مطالعه باید کوشش کرد.
با ورود رسانههای جدید ابتدا به نظر میرسید عمر کتاب رو به زوال است، اما هرچه رسانهها و کارکردهایشان شکوفاتر شدند، مشخص شد که رسانهها میتوانند مطالعه و خواندن باشند.
همچنین اهمیت برگزاری جشنوارههایی درباره کتاب رسانههای متعدد در توجه دادن مردم به کتاب نقش مهمی دارند و میتوانند همچنان علاقه به کتابخوانی را زنده و شاداب نگه دارند. اگر آنطور که باید، کتاب در رسانههای دیگر مورد توجه قرار نگرفته است، این ناشی از فرارسیدن روزگار افول کتاب نیست، بلکه بیتوجهی آن رسانههاست و ضرورت دارد از تمام ظرفیتهای موجود در فضای رسانهیی برای ترغیب مخاطب به خواندن کتاب استفاده شود.
واز طرف دیگر رادیو این رسانه گرم و صمیمی بر این باور است که رادیو به عنوان رسانه شنیداری میتواند در کنار رسانه های دیگر در این زمینه نقش موثری داشته باشد؛ مطالعه اولیه نشان میدهد که برنامههای گوناگون رادیو با توجه به ساختار و محتوای متنوع خود به موضوع کتاب، کتابخوانی و ترویج کتابخوانی پرداختهاند. همچنین اهمیت این موضوع باعث شده تا طرح راهاندازی شبکه مستقل رادیو کتاب در دستور کار معاونت صدای جمهوری اسلامی ایران جناب آقای دکتر صوفی قرار گرفت.
رادیو به عنوان رسانه شنیداری میتواند در کنار رسانه های دیداری در این زمینه نقش موثری داشته باشد؛ مطالعه اولیه نشان میدهد که برنامههای گوناگون رادیو با توجه به ساختار و محتوای متنوع خود به موضوع کتاب، کتابخوانی و ترویج کتابخوانی پرداختهاند.
هر تحول و جهش مطلوبی، در پرتو رشد فرهنگی جامعه به وقوع می پیوندد، با توجه به اهمیت کتاب، کتابخوانی و ترویج کتابخوانی و تاثیر فراوانی که در مسائل فرهنگی جامعه دارد، بررسی جایگاه این مفاهیم در جامعه ضروری به نظر می رسد.(باب الحوائجی و یزدیان،1389)
1-2 بیان مساله
شخصیت آدمی، متاثر از دو عامل اصلی وراثت و محیط است. وراثت، مقدار توانایی و استعداد بالقوه موجود در فرد را مشخص میکند و محیط مناسب با محرکهای فیزیکی و اجتماعی مطلوب، سبب فعلیت یافتن و شکوفایی این تواناییها و استعدادها میشود. در پی تحولات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی چند قرن اخیر، ابتدا در غرب و سپس در دیگر مناطق و کشورهای دنیا، وسایل ارتباط جمعی، به تدریج به یکی از کلیدیترین عوامل محیطی موثر بر شخصیت افراد در جوامع بدل شده و در ایجاد عادت ها و رفتارهای مطلوب و مناسب و پرهیز از رفتارهای نامطلوب و ضد هنجار در افراد هر جامعه، نقشی تعیین کننده یافتهاند. نشریات، روزنامهها و مجلات، نخستین رسانههای فراگیر جمعی بودند که زمینههای توسعه فرهنگی و اجتماعی را در غرب، در سدههای 18 و 19 فراهم آوردند. آنها در سده بیستم نیز عاملی اساسی در رهبری نهضتهای فکری و سیاسی و اجتماعی در بسیاری از کشورها بودند. از قرن بیستم به بعد، با ورود رادیو و تلویزیون به صحنه ارتباطات، تحولی عمیق در سبک زندگی و اندیشه افراد پدید آمد و دولتها از این وسایل ارتباط جمعی، به عنوان ابزارهای موثر در توسعه فراگیری جوامع خود، بهره گرفتند.(مکتبی،1380)
شواهد حاکی از آن است که کتابخوانی و مطالعه در میان نوجوانان و جوانان کشور، از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نیست(فرهادیان،1381). درصد افراد علاقه مند به کتاب و همچنین زمان مطالعه کتاب (سرانه مطالعه کتاب) نسبت به برخی از کشور های پیشرفته میزان مناسبی نیست و منصور واعظی، دبیر شورای فرهنگ عمومی که در سال 88 سرانه مطالعه در ایران را 18 دقیقه اعلام کرده بود، در تازهترین اظهار نظر خود سرانه مطالعه در ایران را 79 دقیقه در روز اعلام کرد(جمعه 10 آذر ماه 1391روزنامه همشهری).
از آنجا که ممکن است برنامههای رادیویی بازتابی از اهمیت، نقش و کارکرد کتاب و کتابخوانی در جامعه باشد و بر روند رغبت مطالعه در جامعه نیز تاثیر گذار باشد، این پژوهش در نظر دارد مفاهیم کتاب و کتابخوانی را در برنامههای رادیویی شبکه فرهنگ را از طریق تحلیل محتوا مورد بررسی قرار دهد.
هان پیش روی ما ، در حال تحول و دگر گونی است دانش و علم نوین هرروز در حال تغییر به سوی مطلوب شدن و فراگیر شدن علوم جدید را در پی دارد دراین شرایط ما هم باید با توجه به تحولات و پیچیدگی های جهان امروز ، توانایی فائق آمدن بر آنها را داشته باشیم . این هم میسر نمی شود مگر مولفه های جهانی را در محتوای کتاب های درسی لحاظ نماییم .</p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);"><br /></p><p><a href="http://zusa.ir/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%d9%be%d8%a7%db%8c%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%aa%d8%ad%d9%84%db%8c%d9%84-%d9%85%d8%ad%d8%aa%d9%88%d8%a7%db%8c-%da%a9%d8%aa%d8%a7%d8%a8-%d9%87%d8%a7/"><img class="alignnone size-full wp-image-587297″ src="http://ziso.ir/wp-content/uploads/2020/10/thesis-paper-81.png” alt="مقالات و پایان نامه ارشد” width="400″ height="199″ /></a></p><p><br /></p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);">لذا نظام آموزشی کارآمد درجهت رشد و شکوفایی علم و دانش در عرصه بین الملل تلاش می کند و فراگیران در عرصه تعلیم وتربیت را با برنامه های فراملی و متناسب با اهداف و مولفه های جهانی در جامعه پرورش می دهد ، در آن صورت طراحی و برنامه ریزی چنین نگرش های عمیق و جهانی ما را در علم روز بسیار کارآمد خواهد کرد . پژوهش ما در راستای برون رفت از ناکارآمدی و نواقصات موجود در نظام آموزشی بوده و تلاش پژوهشگردرجهت رفع این مشکلات بوده است . به نقل از لی اندرسون ، یکی از پیشگامان این ایده ، آموزش جهانی را همچون آگاهی در باره مسائل جهانی می داند مسائلی که زندگی ما را تحت تاثیر قرارداده است (علاءالدین ،1989).</p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);">مولفه های آموزش جهانی ارائه کننده الگوها ، دستورها ، راه کاری لازم برای تجدیدنظر و اصلاح برنامه درسی درسطوح و دوره های مختلف تحصیلی مطابق با مقتضیات و شرایط صورت می دهد و به بیانی دیگر آموزش جهانی تلاش برای ایجاد تغییر در محتوا ، روشها و موقعیت اجتماعی تعلیم و تربیت برای آماده کردن بهتر فراگیران برای شهروندی در عصر جهانی تعریف می کند. نظام آموزش جهانی یک چارچوب جامع و مشخص برای تحقق اهداف و مهارتهای زندگی بوده و با برنامه های مشخص برای تکامل و تقویت روش زندگی محسوب می گردد( ضرغامی ، 1388).</p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"> </span></p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);"> </p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">1-2 بیان مسئله</span></p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);">برای اعتلای کمی وکیفی نظام آموزش و پرورش و روند روبه رشد و توسعه علم و دانش ، برنامه ریزی متناسب با اهداف و برنامه های آموزش جهانی در محتوای درسی مدنظر بوده ، از طرفی متناسب با همان هدفها موضوعات و مولفه های جهانی در محتوای کتاب های درسی دراین پژوهش اصلی ترین دغدغه می باشد. نظام آموزشی براین اساس به سمت و سوی جهانی حرکت کند و این مولفه ها را در کتاب های درسی ، خصوصآ در دوره اول متوسطه که شخصیت دانش آموز درحال شکل گیری اجتماعی است بگنجاند.</p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);">اهداف تربیتی درمولفه های جهانی و برنامه ریزی درسی ابعاد مختلف زمانی ،مکانی ،مسائل و درونی مد نظر باشد و خصوصآ اهداف در مولفه های جهانی ، آگاهی از نظام ها ، آگاهی از چشم انداز ، مسئولیت پذیری و ذهنیت فرآیندی را در سیستم آموزشی به شکل واقع بینانه با هدف چارچوب مشخص برای رسیدن به رشد و شکوفایی باشد( جمیله علم الهدی ، 1392).</p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);">بنابراین آموزش و پرورش با گسترش روزافزون ارتباطات در سراسر جهان روبه رو می باشد و چالش اساسی در نظام آموزشی مطابق نمودن الگوها و هدفها و یا نادیده گرفتن مولفه های جهانی است که در صورت نپذیرفتن واقعیت موجود ، باعث دور شدن از اصل موضوع خواهد بود .نظام تربیتی و آموزشی باید در راستای بروز کردن هدفهای موجود و برنامه ریزی مطابق با نیازهای درون جامعه در محتوای کتاب های درسی تغییر ایجاد نماید و همین باعث روند رو به رشد را در نگاه علمی خواهد داشت .</p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);">پس توسعه همه جانبه در نظام آموزشی ، به واسطه ظهور فنآوری نوین در عرصه آموزشی و فهم و بکارگیری آن در نظام آموزشی جهت تغییر در بهبود وضع موجود محسوب می گردد.</p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);">تاثیر مولفه های جهانی بر اهداف و محتوای کتاب های درسی در نظام آموزش وپرورش کشور می تواند با برنامه ریزی متناسب با شرایط زمانی و مکانی ، گام مثبت در روند برنامه ریزی آموزشی تلقی شود . انتظار از نظام آموزشی در دوران مدرن بررسی همان مولفه های جهانی بوده و چه بسا بخشی از این بحران های موجود حاصل کاستی های همین تعلیم وتربیت دوران مدرن است بر همین اساس آموزش جهانی ناظر بر تحولات مشترک و جهانی است که برای تغییر وضع موجود در زمینه آموزش شکل گرفته است (ضرغامی ،1388)</p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);">آموزش و پرورش می تواند با متناسب کردن اهداف آموزشی خود با مولفه ها و اهداف جهانی در پرورش دانش آموزان به عنوان شهروند جهانی و ویژگی های بین المللی در برقراری ارتباطات بسیار با اهمیت در تدوین برنامه های زمانی برای کشور طراحی و برنامه ریزی نماید ( مهدوی نیا ، 1386).</p><p style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px; color: rgb(51, 51, 51); font-family: Yekan, Tahoma, Verdana, Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: medium; text-align: start; background-color: rgb(255, 255, 255);"><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;">ارتباط بین مولفه های آگاهی از نظام ها و آگاهی از چشم انداز و مسئولیت پذیری و ذهنیت فرآیندی بسیار در تعامل بین دانش آموز و نظام آموزشی تاثیر دارد و تعمیم دادن این مولفه ها به برنامه ها و اهداف آموزشی ملی ، گامی در روشنگری اهداف آموزشی با نگاه واقع بینانه وامیدوارکننده خواهد بود . همین تفکر باعث خواهد شد تا باور کنیم که تنها در مدرسه و آنچه که در محتوای کتابها لحاظ شده ، به دانش آموز منتقل نمی شود بلکه درصورت محدود کردن آموزش ، در دنیای نوین ارتباطات واطلاعات از راه های دیگر بصورت مجازی آموزش به دانش آموز منتقل می شود و نسل کنونی به دنبال دانش های روز می باشد . با این نگرش می توانیم به این نکته برسیم که باید تربیت نسل دانش آموزی متناسب با رشد و توسعه ابعاد جهانی همسو و هم جهت باید شکل بگیرد و مولفه ها و استانداردهای جهانی در محتوای کتاب ها نوید بخش نگاه جهانی خواهد بود.</span></p><div><span style="box-sizing: border-box; font-weight: 700;"><br /></span></div>