.estp-changedby-essin a{color:#0040FF !important}

نرم­افزار سه بعدی اتوکد، نماهای سه بعدی در شکل خطوط و پلانها به وجود آورده و فایلهای اطلاعاتی چندگانه را ذخیره می­ کند. در حالی که یک مدل BIM براساس داده ­های مجزا با توانایی تولید نماهای سه بعدی ثابت و چندگانه شکل گرفته است. این تفاوت مهم تاثیرات عمیقی در تعالیم و نحوه آموزش دارد.

تعداد کمی از فروشندگان محصولات مرتبط با پیشرفت تکنولوژی BIM را عرضه می­ کنند. در چندین سال اخیر، کمپانی Autodesk Revit ® بودجه­ای برای مهندسی عمران و محیط زیست، با استفاده رایگان از نرم­افزار، پشتیبانی فنی، و همکاری حرفه­ای در WPI ارائه کرده که منجر به بهبود تحقیقات دانشجویی و حرفه­ای شده است. نویسندگان این برنامه Autodesk Revit  از طراحان و سازندگان فعال می­باشند که شامل نمایندگان صنعت و شرکتهای مشاوره­ای و محققان دیگر می­باشند که در جستجوی راهی برای پیشرفت هرچه بیشتر تکنولوژی BIM در ساخت و سازهای جدید هستند .

در این میان، شرکتهای عمده تولیدکننده نرم­افزارهای فنی و مهندسی، معماری و ساختمانی  از قبیل Autodesk، Technologies، Gehry، Geraphisoft، Bentley و … بسته­های نرم­افزاری اصلی لازم برای ایجاد یک مدل BIM را فراهم می­نمایند. علیرغم اینکه کاربران عمده این بسته­های نرم­افزاری معماران هستند، ولی استفاده از آنها بین طراحان و مجریان تاسیسات ساختمان با سرعت در حال افزایش است. علت این امر آن است که این بسته­های نرم­افزاری مزایای فنی بیشتری را ارائه می­ دهند و بازار برای دستیابی به اهداف تولیدی، هزینه­ای و پایداری، تقاضای بیشتری نسبت به کنترل فرایند طراحی را در بر خواهد داشت. تهیه­کنندگان این نرم­افزارها به این تقاضا با یکپارچه کردن فنآوری برای استفاده BIM جهت آنالیز بیشتر و دقیق­تر (مثلاً آنالیز انرژی و مدیریت تاسیسات) پاسخ داده­اند تا راه حل کاملتری را برای نظامهای متفاوت درگیر در بازار ساختمانها و صنعت ساختمان­سازی فراهم آورند.

همانگونه که گفته شد، نرم­افزارهای مهندسی زیادی برای اجرای تکنولوژی پیشرفته مدلسازی اطلاعات ساختمان برای ایجاد یک مدل BIM وجود دارند. جدول (۲-۳) برخی از ابزارها و برنامه ­های BIM را به تصویر می­کشد. این لیست شامل نرم­افزارهای مدلسازی سه بعدی، کنترل پروژه، معماری، سازه و طراحی سایت بوده و قادر به برنامه ­ریزی، جدول بندی و تخمین زمان و هزینه در پروژه­ های عمرانی نیز می­باشند [۲۹].

.estp-changedby-essin a{color:#0040FF !important}

بر اساس آمار بخش انرژی آمریکا، امروزه بیش از ۷۶ میلیون ساختمان مسکونی و نزدیک به ۵ میلیون ساختمان تجاری در ایالات متحده وجود دارد که این ساختمانها در مجموع، حدود ۴۰ درصد از انرژی مصرفی در ایالات متحده را در بر می­گیرند [۱۸].

تجزیه و تحلیل انرژی مصرف شده در استراتژی طراحی یک ساختمان، جهت اجرا و در نظر گیری تمهیداتی به منظور کاهش مصرف انرژی، امری بسیار ضروری و حیاتی است. مشابه نرم­افزار تجزیه و تحلیل روشنایی روز، برنامه ­های تحلیلی انرژی سالهاست که در دسترس می­باشند، اما به دلیل نبود امکانات کافی و دقیق، این نرم­افزارها به ندرت در طراحیها بکار می­روند. از اینرو بسیاری از شرکتها، از منابع خارجی همچون سوختهای فسیلی و … برای تامین انرژی استفاده می­ کنند (از لحاظ زمان و هزینه)، و در نتیجه اطلاعات عملکردی انرژی ساختمان در آنها فقط و فقط در نقاط ثابت پروژه در دسترس است.

اما اکنون، نرم­افزار Revit اطلاعات طراحی بهتر و با دقت بالاتری را به منظور تکمیل نمودن تجزیه و تحلیل­ها زودتر از چرخه طراحی را ارائه داده و تحلیل­های منظم توسط طراحان انجام می­ شود [۲۲].

نرم­افزار Revit از طریق اینترنت و بصورت آنلاین بطور مستقیم با استودیو ساختمان سبز (GBS) که روند طراحی آن با اصول استاندارد LEED در ارتباط است و همچنین با یک کارفرمای صنعتی در بخش اجرایی تحلیل انرژی در رابطه است. به این معنی که اگر طرحی با بهره گرفتن از نرم­افزار Revit اجرا شود و از ایرادات مختصری -غیرمنطبق بر اصول طراحی پایدار- برخوردار باشد، با توجه به اینکه این نرم­افزار در هنگام طراحی مستقیماً به اینترنت متصل بوده، خطاهای سیستمی را گوشزد می­ کند تا در همان لحظه طراحی، طراح ایده خود را اصلاح نماید [۱۱].

طبق مدل ذکر شده، تحلیل و آنالیز انرژی در طول فرایند طراحی شکل می­گیرد. بر این اساس در مراحل اولیه طراحی و با انجام مطالعات بیشتر که با تجزیه و تحلیل انرژی بدست آمده است، تصمیم ­گیری درخصوص چگونگی جایگیری ساختمان در سایت به طرق گوناگون بررسی شده و بهترین گزینه برای این منظور انتخاب خواهد شد و با پیشرفت هر مرحله از طرح، گزینه­ های مختلف روشنایی روز و بهره­ گیری حداکثر از انرژی جهت صرفه­جویی در انرژی مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت.

یکی دیگر از خصوصیات استفاده از تکنولوژی BIM در زمینه تحلیل و مصرف انرژی، امکان ادغام گزینه­ های مختلف طراحی شامل تاسیسات معماری، سازه­ای، مکانیکی، برقی و … در یک ساختمان است که با بهره گرفتن از سیستم های تحلیلی مهندسی مانند eQUEST® ،EnergyPlusTM، Trane® Trace® و صورت می­گیرد. این ورودیهای اتوماتیک قادرند گزینه­ های مختلف موثر بر طراحی ازقبیل مختصات هندسی (معماری)، جانمایی ابعاد مختلف تیر و ستون در ساختمان (سازه­ای)، سیستم گرمایش و سرمایش (مکانیکی) و … را در نظر بگیرند و بدین ترتیب صدها ساعت کار اضافی را کاهش دهند. البته شایان ذکر است که ملحوظ نمودن تمتمی گزینه­­های مزبور بصورت همزمان در طرح قابل اجراست که این موضوع از برجسته­ترین خصوصیات مدلهای طراحی شده بر این اساس می­باشد [۱۰و۱۹].

“کاهش وابستگی­ها به سوخت فسیلی شعار مرسوم مرتبط با مدیریت نیست. اما در حقیقت، یکی از مفاهیمی است که طراحی پایدار (و مهندسان) را تحت تاثیر قرار می دهد.”

.estp-changedby-essin a{color:#0040FF !important}

اجرای طرح های زیر بنایی در هر منطقه باعث بهبود وضعیت اقتصادی و مبادلات تجاری درآن منطقه خواهد شد.پروژه های عمرانی که جزوپروژه های زیر بنایی کشور می باشد ،معمولا نیاز به بودجه های سنگین  و مدت زمان طولانی دارد. لذا تاخیر در این گوونه پروژه ها باعث صدمات جبران ناپذیری به اقتصاد کشور می شود. بنابراین برنامه ریزی و مدیریت مناسب و کارامد در پروژه های عمرانی بسیار ضروری است. تا بتوان انها را در زمان براورده شده ،هزینه پیش بینی شده و کیفیت مناسب به بهره برداری رساند.(۱)

شهرستان اردبیل باتوجه به موقعیت جغرافیایی ،یکی از شهر های مهم در برقراری مبادلات تجاری داخلی و خارجی می باشدف اماعلیرغم تصویب و شروع چندین پروژه عمرانی در این منطقه ،همواره شاهد عدم تحقق  و یا تطویل زمان اجرای این پروژه ها هستیم . هرچند  در اینگونه پروژه ها به دلیل ماهیت پیچیده و وجود عدم قطعیت های فراوان ،اجتناب از بروز تاخیرات تقریبا غیر ممکن می باشد، ولی پروژه هایی در سطح شهرستان مشاهده میگردد.که میزان تاخیر انها بیش از ۱۰۰درصد زمان براورد شده پروژه است.

این مقدارتاخیر باتوجه به میزان  بودجه در نظر گرفته شده ،افزایش قابل ملاحضه هزینه ی پروژه را به دنبال دارد که با در نظر گرفتن تخصیص محدود بودجه ،احتمال توقف  وعدم تکمیل این پروژه ها بسیار زیاد است و همین امر اعث از بین رفتن منابع مالی هنگفتی می گردد.

در این تحقیق، ریسک های مختلف موجود در پروژه های عمرانی شناسائی خواهد شد و با توجه به اثر مستقیم تاخیر بر هزینه  و کیفیت پروژه ، میزان تاثیر هریک از این ریسک ها براهداف زمانی مالی و کیفی پروژه ، مورد مطالعه و بررسی قرارگرفته خواهد شد تا بتوان راهکارهای مناسبی را جهت تقلیل یا حذف این عوامل ارائه نمود.همچنین با بهره گرفتن از نتایج حاصله و شناسایی ریسک هایی که احتمال  وقوع آن ها در این گونه پروژه ها زیاد می باشد، می توان قبل از شروع پروژه برنامه ریزی موثر را جهت پیشگیری از وقوع این عوامل انجام داد و یا تاثیر آن ها را بر اهداف اصلی پروژه به حداقل رساند

عوامل رایج در تاخیرات پروژه ها را می توان به دو دسته عوامل غیر قابل کنترل (غیر قابل برنامه ریزی) و قابل کنترل(قابل برنامه ریزی)(عوامل فنی) دسته بندی کرد و طبیعی است که شناخت عوامل فنی و قابل کنترل از اهمیت بیشتری برخوردار است .

در کشور های مختلف بسته به مسائل اختماعی ،فرهنگی ،سیاسی،مدیریتی و … بعضی از دلایل تاخیرات اکنون به بررسی هر کدام از این دلایل می پردازییم.

الف)عوامل غیر قابل کنترل (عوامل محیطی)

.estp-changedby-essin a{color:#0040FF !important}

- طرح‌های سدسازی:

۱- پروژه چند منظوره سان روکی^[۱] (جزیره لوزان –فیلیپین) و سد مسجد سلیمان

سد سان روکی که به منظور کنترل سیلاب پایین دست، تامین آب کشاورزی و تولید انرژی احداث شده است، دوازدهمین سد خاکی مرتفع دنیاست و به لحاظ توان نیروگاهی ظرفیت تولید آن ۳۴۵ مگاوات است. مدت اجرای این طرح ۴ سال (۲۰۰۲-۱۹۹۸) بوده است. این سد دارای سازه خاکی، ارتفاع ۲۰۰ متر و طول ۱۱۰۰ متر است و بدین لحاظ قابل مقایسه با سد مسجد سلیمان می‌باشد. سد مسجد سلیمان که با هدف تولید انرژی الکتریکی و کنترل سیلاب احداث شده است بلندترین سد خاکی ایران بوده و دارای توان نیروگاهی با ظرفیت ۱۰۰۰ مگاوات است. سازه سد مسجد سلیمان خاکی، ارتفاع سد  ۱۷۷ متر و طول آن ۴۸۰ متر می‌باشد. دوره اجرای این طرح ۱۳ سال (۱۳۸۳-۱۳۷۰) یعنی کمی بیش از ۳ برابر استاندارد جهانی آن بوده است.

۲-  پروژه سد بتنی دو قوسی ارتان چین و سد کارون ۳

سد ارتان چین که به منظور تولید انرژی احداث شده است، در نوع خود مرتفع ترین سد دنیاست. ظرفیت مخزن این سد ۱۰۹ × ۹/۵ مترمکعب و ارتفاع سد ۲۴۰ متر است. مدت اجرای این طرح ۷ سال و سه ماه (۱۹۹۹-۱۹۹۱) بوده است. میزان انرژی خروجی این سد برابر ۱۷۰۰۰ گیگاوات ساعت و ظرفیت نیروگاهی آن ۳۳۰۰ مگاوات (۶ واحد ۵۵۰ مگاواتی) است که بدین لحاظ با سد بتنی دو قوسی کارون ۳ قابل مقایسه می‌باشد. این سد که با هدف کنترل سیلاب و تولید انرژی احداث شده است با ظرفیت نیروگاهی ۲۰۰۰ مگاوات (۸ واحد ۲۵۰ مگاواتی) دارای انرژی خروجی برابر ۴۰۰۰گیگاوات ساعت است. ارتفاع سد ۲۰۵ متر و ظرفیت مخزن آن ۱۰۹ × ۷۵۰/۲ مترمکعب است. مطالعات اولیه این طرح در سال ۱۳۵۷ شروع شده و طول دوره اجرای آن ۱۵ سال (۱۳۸۵-۱۳۷۰) بوده است که بیش از ۲ برابر استاندارد جهانی آن بوده است.

- طرح‌های تولید مس: طرح مس  Birla (هندوستان ـDAHJ) و طرح ذوب مس خاتون آباد (استان کرمان)

این طرح هندی که با هدف تولید ۰۰۰/۱۰۰ تن مس با بهره گرفتن از تکنولوژی کشور فنلاند طراحی و ساخته شده بود طی مدت ۳ سال (۱۹۹۶-۱۹۹۳) به اتمام رسید. در مقابل طرح ذوب مس خاتون آباد کرمان که با هدف تولید ۰۰۰/۸۰ تن مس آندی از کنسانتره در سال ۱۳۷۲ با پیمانکاری شرکت NFC (چین) مراحل طراحی و اجرای آن شروع شد پس از گذشت ۱۱ سال در شریور ماه ۱۳۸۳ به بهره‌برداری رسید. همچنین طرح مس  سونگون (اهر – آذربایجان) نیز یکی دیگر از طرح‌های تولید کنسانتره مس با ظرفیت ۱۵۰۰۰۰ تن بوده است که مطالعات اولیه آن در سال ۱۳۷۳ شروع شده و مراحل اجرایی آن طی سال‌های ۱۳۷۸-۱۳۸۴ به طول انجامیده است.

.estp-changedby-essin a{color:#0040FF !important}

به GSCM به عنوان بزرگ ترین چالش قرن ۲۱ بنگرید، پیش بینی می شود در آینده نزدیک وجود دو کلمه «سبز» و «محیط زیست» در سیستم های مدیریت زنجیره تامین، یک عنصر رقابتی مهم به شمار می رود و کشور چین در این میان نقش عمده ای را بازی می کند(اسکات ، ۲۰۰۰).

شاید با بحث در مورد زنجیره تامین سبز به اذهان تنها ممانعت استفاده از مواد شیمیایی سمی و خطرناک یا کاهش انتشار آلاینده ها یا ضایعات به محیط زیست خطور کند. اگرچه این موارد مهم هستند اما اهمیت و مزایای مدیریت زنجیره تامین سبز محدود به کاهش مصرف مواد سمی و خطرناک یا کاهش آلاینده های مضر نمی شود. اصول مدیریت زنجیره تامین سبز می تواند برای تمام بخش های یک سازمان به کار گرفته شود و اثرات آن می تواند در تمام زمینه های ملموس و ناملموس گسترش یابد (استیولز ، ۲۰۰۲).

تا کنون در جهان اقدامات بسیاری در تحقیق و توسعه محصولات زیست محیطی (دوست دار طبیعت) انجام گرفته که استفاده از مواد پرخطر را محدود کرده است، و مدیریت زنجیره تامین سبز به عنوان یک استراتژی برای شرکت های پیشگام مثل Dell، HP، SONY، IBM و غیره می باشد. این پدیده بر این مفهوم دلالت دارد که شرکت ها در حال حاضر این مسئله را درک نموده اند که آگاهی محیطی می تواند یک منبع برای مزایای رقابتی آنها باشد. مدیریت زنجیره تامین سبز همچنین می تواند کارایی و همکاری را میان شرکای کاری و شرکت های رهبر افزایش دهد و به افزایش کارکرد محیطی، کاهش ضایعات و صرفه جویی در هزینه کمک کند (هو و هسو ، ۲۰۱۰). مدیریت زنجیره تامین که تمام فعالیت های مرتبط با تبدیل جریان کالا از مرحله ماده خام تا تحویل به مصرف کنندگاه نهایی را به موازات جریان اطلاعات در سرتاسر زنجیره تامین در بر می گیرد، تاثیر مهمی بر محیط زیست دارد. پرداختن به مدیریت زنجیره تامین سبز به دلایل زیر دارای اهمیت است (چینی فروش و شیخ زاده، ۱۳۸۹):
• ایجاد مطلوبیت و رضایتمندی از نظر زیست محیطی در سراسر زنجیره تامین و دستیابی به بازار جدید از طریق عرضه محصولات سازگار با محیط زیست.

• کاهش هزینه از طریق صرفه جویی در منابع، هزینه سوخت، تعداد ساعت کارگران، حذف ضایعات و بهبود بهره وری.

• بهره مندی از مزایای رقابتی از طریق خلق ارزش برای مشتریان و رضایت مندی و وفاداری مشتریان نسبت به محصولات و نهایتاً افزایش سود آوری بنگاه.
از دیدگاه استیولز (۲۰۰۲) می توان مزایای انطباق با مدیریت زنجیره تامین سبز را به سه دسته مادی، غیر مادی و احساسی تقسیم کرد:
مزایای مادی: مدیریت زنجیره تامین سبز به کاهش هزینه های تامین کنندگان، تولید کنندگان و مشتریان کمک می کند و به کاهش مصرف انرژی و منابع در جامعه منجر می شود.