تمرین و فعالیت بدنی منظم در تمامی دوره های زندگی به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی، نقش مهمی در تعیین تندرستی و سبک زندگی آتی افراد دارد. از آنجایی که شناخت استعدادها و توانایی های بدنی در این دوره شکل گرفته و طی زندگی آتی فرد تکمیل می شود، آموزش و پرورش به عنوان یکی از ارگان های اساسی نقش مهمی در سلامت افراد جامعه و رشد و پیشرفت آن ایفا می کند. می توان با گسترش فعالیت های تربیت بدنی و ورزش در مدارس سطح توانایی های جسمانی، روانی و قوای عقلانی دانش آموزان را افزایش و تنش های روانی و جسمانی آن ها را کاهش داد (عبدلی و همکاران، 1389). شرکت در تمرینات و مسابقات ورزشی علاوه بر پیامدهای تندرستی، به دانش آموزان کمک می کند تا توانایی های روانی –  حرکتی خود را بهتر شناخته و به باوری برسند که بتوانند با دستیابی به موفقیت های ورزشی، فعالیت بدنی و ورزش را در طول زندگی آتی شان حفظ کنند. زی وال توسکی[1] و همکارانش (2009) نشان دادند کودکانی که از فرصت های فعالیت های بدنی پس از مدرسه ادراک عالی تری داشتند، اطمینان بالاتری برای انجام فعالیت بدنی داشته و مطمئن تر بودند که می توانند به منظور فراهم کردن فرصت های فعالیت بدنی بر والدینشان و کارکنان مدرسه تأثیر بگذارند.

مفهوم خودکارآمدی، از مفاهیم مهم روانشناختی در اجرای مؤثر فعالیت های ورزشی است (ریان[2]، 2008). باندورا (1997 ،1986) نظریه خودکارآمدی را در قالب الگوی شناختی – اجتماعی مطرح نمود. این نظریه پیشنهاد می کند میانجی گرهایی که نهایتا رفتارهای فعالیت بدنی را افزایش می دهند (مانند راهبردهای مداخله ای خودکارآمدی)، در داخل یک مجموعه پیچیده از متغیرهای فردی، محیطی و رفتاری عمل می کنند که توسط یک سطح فردی پایگاه انسانی کنترل می شود. باندورا[3] (1977) خودکارآمدی را احساس اطمینان در توانایی فردی برای اجرای یک رفتار معین در شرایط گوناگون تعریف نمود. صرف نظر از تعامل بین عوامل مختلف در بروز یک رفتار ویژه، احتمالا مهم ترین عامل باور فرد در مورد توانایی انجام دادن آن رفتار است (وینبرگ و گولد[4]، 2003). نگرش فرد در مورد اینکه می تواند رفتاری را به صورت موفقیت آمیز به انجام رساند، امکان در پیش گرفتن آن رفتار را افزایش می دهد.

«کارآمدی ادراک شده» نقش کلیدی در اعمال انسانی ایفا می کند، چرا که نه تنها مستقیما بر رفتار اثرگذار است، بلکه بر دیگر تعیین کننده های رفتار هم چون اهداف و آمال، تجارب پیامد، تمایلات اثرگذار و موانع و فرصت های ادراک شده در محیط اجتماعی تأثیر می گذارد

 

 (باندورا، 1997 ،1995). خودکارآمدی ادراک شده باید از دیگر مؤلفه ها هم چون تصور از خود، جایگاه کنترل و تجارب پیامد متمایز شود. در حقیقت کارآمدی ادراک شده قضاوتی از توانایی فرد است. از این رو خودکارآمدی را شکل ویژه اعتماد به نفس نیز می دانند (فلتز[5]، 1988). باندورا (1997) خودکارآمدی را توسط رویکرد تأثیر بر فعالیت های انتخاب شده فردی، تلاشی که آن ها در چنین فعالیت هایی صرف می کنند و مقدار آمادگی که آن ها در مواجهه با شکست یا احساس آزار دهنده نشان می دهند، نظریه پردازی کرد.

باندورا (1986) برای تکمیل نظریه خودکارآمدی و به منظور تشریح اختیارات، تلاش و پایداری در گروه مفهوم کارآمدی گروهی را مطرح نمود. وی (1997.p.447) کارآمدی گروهی ادراک شده را تحت عنوان باور مشترک گروه در توانایی شان برای سازماندهی و اجرای اعمال خواسته شده به منظور دستیابی به سطوح خاصی از پیشرفت (موفقیت) تعریف نمود. از دیدگاه او کارآمدی گروهی، رویدادی معین در سطح گروه است که در سطح فردی ارزیابی می شود. همچنین زاکارو[6] و همکارانش (1995) تعریف دیگری از کارآمدی گروهی تنظیم کردند؛ تحت این عنوان که کارآمدی گروهی احساس شایستگی تقسیم شده در میان اعضاء گروه است که پاسخ شان تحت عنوان یک منبع منسجم به اقتضای موقعیتی خاص، هماهنگ و تکمیل می شود. از این رو برای به انجام رساندن تکالیف گروهی، کارآمدی گروهی به سطح بالایی از تعامل، همبستگی و همکاری نیاز داشته و در یک مجموعه ورزشی، به عنوان «کارآمدی تیمی یا اطمینان تیمی» در نظر گرفته می شود (شرت، سالیوان و فلتز[7]، 2005). یک بسکتبالیست ممکن است اطمینان اندکی در مورد اجرای موفقیت آمیز تکلیف فردی پرتاب شوت داشته باشد، اما باور دارد که تیمش در تکالیف گروهی مرتبط با یکدیگر به طور موفقیت آمیزی عمل می کند (مارتینز[8] و همکاران، 2011). علاوه بر چهار منبع اساسی عنوان شده توسط باندورا، والی[9] و همکارانش (1998) منابع دیگری از اطمینان مانند آمادگی ذهنی و بدنی متشکل از حمایت اجتماعی و هدایت از سوی مربی را شناسایی کردند که می تواند به این معنی باشد؛ منابع دیگری از اطلاعات در سطح گروهی وجود دارند. ما نیز در تحقیق کنونی برآن شدیم تا به بررسی عامل خودکارآمدی و کارآمدی گروهی در رشته های انفرادی و تیمی بپردازیم.

• بیان مسئله

پژوهش ها نشان داده اند که رابطه معناداری میان سطوح بالاتر خودکارآمدی تمرین و اجرای بهتر فردی و تیمی برقرار است (مریتز[10]، 2000 ، بشارت 2011). همچنین می توان با شناسایی میانجی گرهای اثرگذار بر این رابطه، سطح اجرای ورزشکاران را بالا برده تا بتوان از تأثیرات عوامل مخل که اجرای ورزشکاران را تخریب می کند (مانند اضطراب و استرس)، پیشگیری کرد. در میان انواع سنجش های خودکارآمدی، سنجش های تکلیف – ویژه بالاترین همبستگی را با اجرا داشته است، با این حال مطالعات کمی در داخل کشور به بررسی رابطه میان خودکارآمدی و اجرای ورزشکاران پرداخته اند.

دکتر عبدلی و همکارانش (1389) نشان دادند که می توان با گسترش فعالیت های تربیت بدنی و ورزش در مدارس سطح توانایی های جسمانی، روانی و قوای عقلانی دانش آموزان را افزایش و تنش های روانی و جسمانی آن ها را کاهش داد. بررسی سابقه ورزشی کودکان و موفقیت هایی که آن ها در مسابقات کسب کرده اند، نقش مهمی در فهم میزان خودکارآمدی تمرین افراد دارد. تحقیقات پیرامون مسئله باورهای کارآمدی در ورزش آموزش و پرورش علی رغم اهمیت بالایی که دارد، روی دانش آموزان ابتدایی محدود بوده و ما سعی کردیم تا با مقایسه خودکارآمدی تمرین کودکان، بیش از پیش نقش متغیرهای مؤثر در باورهای کارآمدی افراد را بشناسیم. با توجه به نقش مهم خودکارآمدی تمرین در شناخت توانایی های جسمانی کودکان و نوجوانان، مسئله حائز اهمیت شناخت میانجی گرهایی است که ممکن است بر ارتباط میان خودکارآمدی و اجرا تأثیر گذارد و سطح خودکارآمدی و اجرا را تحت تأثیر قرار دهد. عواملی چون سن، جنسیت، تجربه ورزشی، تعداد موفقیت های ورزشی از میانجی گرهای تأثیرگذار در باورهای کارآمدی افراد هستند.

مطابق گفته باندورا (1986) مفاهیم خودکارآمدی و کارآمدی گروهی در حد واسطه گری با هم تفاوت دارند، بدین معنی که در کارآمدی گروهی علاوه بر چهار منبع اساسی، منابع دیگری در سطح گروهی وجود دارند. با توجه به نگرشی که افراد در مورد توانایی های تیم شان دارند و اهمیتی که این نگرش در تلاش برای کسب موفقیت دارد، باورهای گروهی به عوامل مختلفی مانند انسجام گروهی، سابقه تیم، حمایت مربی و وضعیت حریف های مقابل بستگی دارد که ما در این تحقیق به برخی از آن ها اشاره می کنیم. با مقایسه باورهای کارآمدی افراد در ورزش های انفرادی و تیمی، نیز به این سؤال پاسخ می دهیم که آیا خودکارآمدی تمرین در رشته های مختلف یکسان است یا صرفا متغیری است که با رشته های ورزشی گوناگون مرتبط نبوده و از فردی به فرد دیگر با توجه به سطوح درون فردی و بین فردی متفاوت است (باندورا، 1990).

[1]  .Dzewaltowski

[2]  .Ryan

[3]  .Bandura

[4]  .Weinberg & Gold

[5]  .Feltz

[6]  .Zaccaro

[7]  . Short, Sullivan, & Feltz

[8]  . Martínez

[9] . Vealey

[10]  . Moritz

:

 

این پژوهش با هدف شناخت عوامل مؤثر در طلاق زوجین قبل و بعد از زندگی مشترک در متقاضیان طلاق” با طرح فرضیه هایی بر روی 50 زوج عقدکرده و50 زوج دارای زندگی مشترك كه به صورت تصادفی ساده انتخاب شده اند اجرا شد.

 

روش پژوهش مورد نظر از نوع توصیفی- تحلیلی است. طرح پژوهش مورد نظراز نوع علّی – مقایسه ای پس رویدادی می باشد و از طریق پرسشنامه ، عوامل اجتماعی آن مورد بررسی قرار گرفته است . دراین پژوهش ابتدا به تجزیه و تحلیل توصیفی پرداخته شده  و سپس برای استنباط و تحلیل داده ها از روش آزمون آماریU مان- ویتنی استفاده گردیده است.

 

طبق یافته های این پژوهش با بررسی عوامل فردی ، اجتماعی ، فرهنگی و ارتباطی عوامل مؤثر در طلاق زوجین قبل و بعد از زندگی مشترك به نظر می رسد ؛ اختلاف سنی زوجین ، میزان تحصیلات زوجین ، مدت زمان عقد ، مدت زمان زندگی مشترک ، نوع شغل ، میزان مهریه ، دخالت دیگران در امور زندگی زوجین ، مدت شناخت همسر قبل از ازدواج ، شیوه  آشنائی زوجین قبل از ازدواج ، میزان رضایت به ازدواج در اطرافیان ، وضعیت اقتصادی- اجتماعی خانواده، تناسب فرهنگی خانواده ها ، میزان معاشرت قبل از عقد ، میزان نظارت خانواده ها بر روابط طرفین قبل از عقد ، میزان  ملاقات با همسر بعد از عقد ، میزان ارتباط با خانواده همسر بعد از عقد و وجود آسیب روانی– اجتماعی در فرد با درخواست طلاق رابطه وجود دارد.

 

فصل اول: کلیات

 

1-1- بیان مسأله

 

از مهمترین موضوعات در چرخه تحول انسان ازدواج است که به عنوان بزرگترین سرمایه گذاری روانی فرد درنظر گرفته می شود  . امروزه با توجه به بافت جمعیتی جوان کشور و درحال گذار بودن جامعه ایران و بروز تحولات متعدد اجتماعی از جمله طلاق به نظر می رسد نگرش به این پدیده ازبعد اجتماعی امری اجتناب ناپذیر باشد . اگرچه تحقیقات زیادی دراین زمینه صورت گرفته است  ولی توجه به پویایی فرایندهای اجتماعی همچون طلاق و پژوهش مجدد دراین زمینه حائز اهمیت است.

 

طلاق موضوعی متصل به ازدواج است با ریشه‌ها وعلت‌های همسو و همسان، نرخ بالای زنان و مردان مطلقه، فرزندان طلاق، از هم پاشیدن بنیان خانواده در آینده می‌تواند حیات جامعه را با مخاطره روبرو ساخته و از این رومی‌طلبد تا توجه بیشتری  به این موضوع  گردد.

 

همچنین نتایج بررسیهایی  كه در سالهای گذشته در خصوص زوجین درخواست كننده طلاق ، صورت پذیرفته بیانگر این است كه بیشتر درخواستهای طلاق در دوران عقد ارائه شده، بنابراین        می توان گفت  بیشتردرخواست های طلاق  درسه سال نخست زندگی مشترك ، رخ می دهد كه این سئوال پیش می آید نبود بلوغ آگاهی زوجین در زمان ازدواج منجر به طلاق می شود؟

 

اگرچه پرداختن آماریِ صرف به این تراژدی نمی تواند به عنوان یك ملاك مناسب موردتوجه باشد و در این راستا ضرورت توجه همزمان به سیاستگذاری های ملی و فرهنگ سازی قومی را         می طلبد، اما باید از رهگذر آمارهای مستند به اهمیت اجتناب ناپذیر پیشگیریقبل از وقوع هر بحران توجه داشته باشیم تا با ارائه راهكارهای پیشگیرانه از افزایش روند صعودی منحنی های طلاق در كشور جلوگیری كنیم.

 

صاحب نظران معتقدند طلاق مانند هر پدیده نامطلوب اجتماعی دیگر مولود عواملمتعددی است كه بعضی از آنها، به ریشه های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بر می گردد و برخی نیز به صورت بنیادهای شخصی اختلالات روانی جلوه می كند.

 

هر چند تجزیه و تحلیل این مطلب كه چرا برخی طلاق می گیرند، كمی دشوار به نظر میرسد، اما به هر صورت، از هم پاشیدگی كانون خانواده نتیجه نارضایتی و عوامل رنج آوریاست كه زن و مرد مدت ها در مقابل آن قرار گرفته و فشارهای اقوام و دوستان یا تقبیحهای اجتماعی و عوامل دیگر هم نتوانسته است از تصمیم آن ها برای جدایی از یكدیگرجلوگیری كند.

 

دلایل رشد صعودیطلاق در سال های اخیر را میتوان  متأثر از عوامل اقتصادی و حتی حقوقی نیز دانست سئوالی دیگر اینجاست آیااعتیاد، دخالت والدین و اطرافیان، خشونت و ضرب و شتم، سوءظن و بدبینی و نبودتفاهم از بیشترین عوامل درخواست طلاق زوجین در سال های اخیر بوده است؟

 

انتخاب نادرست و بی دقتی در امر همسر گزینی و آشنایی ها و دلبستگی های خیابانی كه بی گمان تحمیل نظرات به والدین را در پی داشته،آیا از دیگر عوامل مهم شیوع طلاق دركشور به شمار               می آید؟

 

ارزیابی ها نشان داده صنعتی شدن و به اصطلاح مدرنتیه ،حاشیه نشینی وكمرنگ شدن نظام سنتی خانواده گسترده، بیشترین زمینه ازدواج های ناموفق را به وجودآورده است.

 

از این رو می توان گفت برخی از طلاق ها دستاورد ازدواج های «غلط» است، ازدواجهایی كه یا بر اثر اجبار یا ناشی از عدم شناخت است و نقش عواطف و احساسات زودگذر یاازدواج بدون تعمق هم بوده است.

 

طلاق كه امروزه تهدیدكننده اصلی كانون خانواده ها به شمار می آید، آسیب های اجتماعی فراوانی را به همراه دارد كه بسیاری از پیامدهای آن را می توان این روزهادر شهرهای بزرگ كشورمان مشاهده كرد. نکته ای که شایان توجه بیشتر دراین زمینه می باشد پژمرده شدن غنچه های نا شکفته است. به عبارت دیگر قبل ازاین که زندگی مشترک شروع شود طلاق به وقوع می پیوندد واین امر تبعات متعدد روانی-اجتماعی را برای دختر وپسر وخانواده ها و درنهایت برای جامعه به بار می آورد که می توان به مواردی مانند : زندانی شدن مرد به دلیل نپرداختن مهریه، اعتیاد به دلیل شکست عاطفی، ترس از تشکیل زندگی مشترک درآینده و… اشاره نمود. به نظر می رسد اختلاف سنی زوجین، میزان تحصیلات زوجین،مدت زمان عقد، مدت زمان  زندگی مشترک، نوع شغل، میزان مهریه، دخالت دیگران در امور زندگی زوجین ، مدت شناخت همسر قبل از ازدواج، شیوه  آشنائی زوجین قبل از ازدواج، میزان رضایت به ازدواج در اطرافیان، وضعیت اقتصادی- اجتماعی خانواده، تناسب فرهنگی خانواده ها، میزان معاشرت قبل از عقد، میزان نظارت خانواده ها برروابط طرفین قبل از عقد، میزان  ملاقات با همسر بعداز عقد، میزان ارتباط  با خانواده همسر بعداز عقدو وجود آسیب روانی –اجتماعی در فرد بادرخواست طلاق رابطه

 

 وجوددارد.

 

برهمین اساس عنوان پژوهش” بررسی عوامل مؤثردر طلاق زوجین قبل و بعداز زندگی مشترک در متقاضیان طلاق دادگاه خانواده شماره 2 تهران” انتخاب شده است كه از سه منظر عوامل فردی،اجتماعی وارتباطی بررسی انجام می شود.

 

2-1- ضرورت و اهمیت پژوهش

 

خانواده به عنوان كوچكترین واحد اجتماعی،  پایه و اساس ساخت اجتماع محسوب 
می شود .خانواده شالوده هر جامعه متمدن است . (مور، 1376: 29)

 

در واقع خانواده نهادی است كه به اعضای خود احساس آرامش و امنیت می دهد و طی قرن های متمادی به عنوان پایدارترین و مؤثرترین وسیله حفظ ویژگیهای فرهنگی و عامل انتقال آنها به نسلهای بعدی بوده است. از همین روست كه تشكیل خانواده در همه ادیانبه ویژه دین مقدس اسلام از اهمیت والایی برخوردار است و از آن به عنوان كانون آسایش و آرامش نام برده شده است . (ولی زاده، 1378: 20)

 

به طور كلی خانواده به وسیله یك رابطه قــانونی بین زن و مرد كه ازدواج نام دارد شـكل می گیرد، اما این رابطه قانونی به سه شكل ممكن است از هم گسیخته شود كه عبارتند از:

 

1- فسخ ازدواج؛

 

2- مرگ یکی از زوجین؛

 

3-انحلال خانواده و از بین رفتن پیوند زناشوئی به وسیله طلاق زوجین. ((Shryock,1975:333

 

از آنجایی كه فسخ ازدواج با دلایل مشخص می باشد و مرگ افراد هم یك امر طبیعی است این دو مورد هر چند باعث بروز مشكلاتی در خانواده می شوند ولی طلاق به دلیل خصوصیاتی كه دارد بیشتر ذهن خانواده ها و اندیشمندان را به خود جلب كرده است.

 

” طلاق در لغت جدا شدن زن از مرد، رها شدن از قید نكاح و رهائی از زناشوئی استَ . (عمید، 1369: 894)

 

همچنین طلاق را آخرین راه انحلال قانونی ازدواج می دانند كه شوهر و زن به وسیلة حكم قانونی از هم جدا می شوند . (Shryock,1975:333)

 

از طرف دیگر در عصر ما و به خصوص سال های اخیر بیش از دوران دیگر آمارهای طلاق بالا رفته و به تبع آن آمار وارقام جرم وجنایت های ناشی از آن نیز زیاد شده است به طوری كه آمار طلاق در جوامع غربی و به ویژه در آمریكا حدود 54 درصد می باشد، یعنی اینكه از هر 100 ازدواج 54 مورد به طلاق منجر می شود. در صورتی كه این درصدها درسال 1964 حدود 36 درصد بوده است.[1](Weeks,1992:315-316)

 

در ایران نیز آمارها نشان می دهند كه درصد طلاق در  دهه 80 نسبت به سال های قبل رشد داشته است كه این افزایش ناگهانی برای جامعه ایران به عنوان یك زنگ خطر می باشد كه نباید ساده انگارانه از آن گذشت، بلكه باید با جدیت به دنبال ریشه های این مسأله بود .

 

65 هزار و 505 واقعه طلاق در نیمه نخست امسال ثبت شده است كهاین رقم در مقایسه با مدت مشابه پارسال 2/6 درصد، افزایش نشان می دهد. (روابط عمومی ثبت احوال1389) بر این اساس بیشترین طلاق ثبت شده مربوط به مردان در گروه سنی 25 تا 29 با رقم 18هزار و 439و زنان در گروه سنی 20 تا 24 با رقم 16 هزار و 426 واقعه بودهاست.این در حالی است كه افزایش 47 درصدی طلاق توافقی در طول یک سال گذشته بر چالشهای این بخش افزوده است .

 

بررسی آمار طلاق از سال ۸۰ به بعد با شتاب بیشتری نسبت به سال‌های گذشته دارایسیر صعودی بوده است . آمار طلاق در سال ۸۰ ، 4/9 درصد، سال ۸۱، 3/10 درصد، سال ۸۲، 6/10 درصد، سال ۸۳، 5/10 درصد، سال ۸۴ ، 7/10 درصد، سال ۸۵ ، 1/12 درصد بودهاست.

 

طبق آمارها سال 88 بالاترین نرخ طلاق با 8/20 درصد مربوط به استان تهران وپایین‌ترین آن با 8/3 درصد مربوط به استان ایلام است و آمارها حاکی از آن است که تهران، کردستان، کرمانشاه و خراسان رضوی بیشترین و ایلام، سیستان و بلوچستان، چهارمحال و بختیاری و یزد کمترین طلاق را به خود اختصاص داده اند.زندگی در دنیای صنعتی همه مسائلش متفاوت است و گاه عجیب و غریب. تولدش، بزرگشدنش، ازدواجش و حتی طلاقش. تا چند سال قبل طلاق پدیده ای مذموم و قبیح در جامعه بهشمار می رفت و افراد در شرایط بسیار حاد به طلاق فكر می كردند و گاه در پیچ و خم مراحل قانونی گم می شدند كه بی خیال طلاق گرفتن از هم می شدند و سعی می كردند زندگیشان را ادامه دهند .

 

طلاق به عنوان یک مساله اجتماعی یکی از مهم ترین پدیده های حیات انسانی است . می توان گفت که کمتر پدیدة اجتماعی به پیچیدگی طلاق باشد . طلاق درابعاد گوناگون تاثیر فزاینده ای برزندگی انسانها می گذارد .طلاق درطبقات اجتماعی پدیده ای است موثر برتمامی جوانب جمعیت دریک جامعه تاثیرمی گذارد .زیرا نظام خانواده را ازهم می پاشد . درسالهای اخیرشاهد افزایش میزان طلاق درتهران و شهرهای مختلف بوده ایم . عواملی متعددی درگسترش طلاق نقش داشته اند . این عوامل مربوط به تغییرات اجتماعی می باشند . دگرگونیهای عمده ای درالگوهای زندگی خانوادگی درشهرها ، خصوصاً دراین سالهای اخیر، به وجود آمده است . درصد بالایی از زنان به تحصیلات بالا دسترسی پیدا نموده اند و گروه زیادی از آنان درنیروی کارمزد بگیراشتغال دارند.

 

میزان طلاق نه تنها درتهران بلکه درشهرها رو به افزایش است و نسبت های زیادی از جمعیت یا درخانواده های تک سرپرست و یا درون خانواده های ناتنی زندگی می کنند . در خانواده های ناسازگار ،زندگی خانوادگی به هیچ روی همواره تصویری از هماهنگی و خوشبختی نیست . اکثر زنان درمعرض خشونت خانوادگی هستند . افزایش طلاق و مسائل متعددی که درساختار خانواده ناسازگار وجود دارد ، مشکلاتی برای جامعه به وجود آورده است . اکثر زنان از نقش هایی که درخانواده سنتی و گسترده به آنان محول شده دچار تعارض نقش و فاصله نقش گردیده اند .

 

طلاق مکانیسمی است که زن و شوهر ازطریق آن به زندگی مشترک خویش پایان داده و پیوند زناشویی را می گسلند.

 

طلاق دربین انسانها و درطبقات مختلف اجتماعی به صورگوناگونی رخ می دهد و به فروپاشی هسته اصلی و بنیادین جامعه یعنی خانواده اثر می گذارد . عوامل متعددی برساختار خانواده اثر نامناسب می گذارند . این اثرات نامناسب ، کارکردهای مناسب خانواده را مختل می کنند . درچنین شرایطی ، خانواده دچار ناسازگاری شده و درزندگی آنان تعارض به وجود می آید . ادامه کشمکش ها ، برروی کارکرد اجتماعی زن و شوهر اثر گذاربوده و پدیده طلاق رخ می دهد . دگرگونی درساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برروی کارکردخانواده اثر گذاربوده و این دگرگونی تعادل خانواده را برهم می ریزد.

 

طلاق ، به عنوان یک آسیب اجتماعی ، برساختارخانواده اثر گذاشته و پیامدهای متعددی از آن درجامعه برجای می گذارد ، و کارکردهای مناسب را به کارکردهای نامناسب تبدیل نموده و مسائل بیشماری را بوجود می آورد . کارکردهای پنهان و نامناسب پدیده طلاق درطبقات اجتماعی موجب شده است تا ازدواج کاهش یابد . علاوه برکاهش ازدواج مسائل متعددی را برای جامعه به وجود آورده است . زیرا طلاق درطبقات اجتماعی به یک مساله جدی تبدیل شده و با گسترش خود مشکلاتی را به جامعه تحمیل نموده .

 

علل و عوامل موثردرطلاق درایران خصوصاًشهرتهران ازطبقه ای به طبقه دیگر، متفاوت است . زیراهرطبقه ای ازنظرقدرت، منزلت ، ثروت و شیوه زندگی  شرایط خاص خودش را دارد ، چون شهرتهران به دلیل مهاجرپذیری شدیدو صنعتی بود نسبت به سایرنقاطکشوراز بیشترین میزان تحرک اجتماعی برخورداراست به دلیل این تحرک اجتماعی شدید می بایست عوامل اقتصادی و اجتماعی مورد توجه قرارگیرد.

 

منشاءشرایط و عوامل موثر درطلاق برحسب طبقه اجتماعی موجب می گرددتا این پدیده از دیدگاه های مختلف مورد مطالعه و بررسی قرارگیرد، تاعلل طلاق را از ابعاداقتصادی و اجتماعی مورد تحلیل قراردهد ، علاوه برعلل طلاق ، ساختارخانواده و تاثیرآن برشبکه روابط متقابل اجتماعی و وفاق اجتماعی نیزباید توجه نمود.

 

طلاق به عنوان یک پدیده اجتماعی علاوه برخانواده سایرموسسات اجتماعی و جامعه را درگیرخویش نموده و اثرات نامطلوبی برکارکردهای خانواده برجای گذاشته است .

 

بارزترین نتیجه منفی طلاق درطبقات اجتماعی اثرآن برفرزندان خانواده های ناسازگاربه شمار می رود، مشکلات متعددشخصیتی ، افت تحصیلی، تنهایی ، از خودبیگانگی ، بزهکاری ، اعتیاد و صدها آسیب اجتماعی دیگر درکنارسایرعوامل به طلاق مربوط است . گسترش طلاق و افزایش آن موجب شده تا جامعه دچارمشکل شود ، بالابودن دادخواست ها و طلاق های واقع شده گویای این مسئله است ، گسترش پدیده طلاق درطبقات اجتماعی آنقدرعیان و آشکاراست که ازطریق مشاهده همراه بامشارکت دردادگاه مدنی خاص درشهرتهران می توان به رشد شتابان آن پی برد.

 

طلاق به عنوان یک مساله اجتماعی ، موجب تنش ها و ناسازگاریهای اجتماعی گردیده و به نحوی انحا جامعه و یازندگی افرادو جامعه را مورد تهدیدو تضعیف قرارمی دهد.

 

پدیده طلاق درطبقات اجتماعی از نظراقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، نوع معیشت ، پایگاه اجتماعی ، منزلت اجتماعی ، شیوه زندگی و غیره دارای تفاوت هائی هستند، این تفاوت ها برحسب قشربندی اجتماعی مورد ارزیابی قرارگیرد.عوامل موثردرطلاق درطبقه بالای جامعه و طبقه پائین جامعه و طبقه متوسط دارای تفاوت هایی می باشد زیراهنگامی که سخن از طبقه اجتماعی به میان می آیدباید به شاخص هائی از قبیل درآمد، شغل ، سطح تحصیلات و دیگر متغیرهای مهم دیگر طبقات اجتماعی یعنی محل سکونت ، شیوه زندگی ، آداب و رسوم و غیره توجه بشود تا علت تفاوت های جامعه شناختی طلاق درهریک از طبقات اجتماعی معلوم شود ، و چنانچه پدیده طلاق به هرعلت درهر طبقه ای واقع شود چه نتایجی دربرخواهد داشت ؟

 

طلاق به دلایل گوناگون رخ می دهد . تحرک شدید طبقاتی ، بحرانهای اقتصادی، تفاوت های فرهنگی دربین خانواده ها ، بالارفتن نیازهای مادی و معنوی ، فقراقتصادی ، بیکاری ، ازهم گسیختگی ،همه این مسائل موجب شده که خانواده کارکرد مناسب خودش را نتواندبدست آوردو آرامش ، نظم ،تعادل ، سازگاری و وفاق اجتماعی درنهاد خانواده روبه کاهش باشد و این امرمشکلاتی برای خانواده به وجود آورده است .

 

محیط پرتشنج چنین خانواده هایی به تخریب شرایط روانی زن و شوهر و فرزندان پرداخته ، آنان را برای درگیرشدن با مسائل و مشکلات عدیده ای آماده می سازد ، نکته ای که بسیارمهم است آن شرایطی است ، که منجر به طلاق می گردد . دراین پژوهش شرایط و منشاء دادخواست و طلاق دارای اهمیت است . هیچ دختری هنگام ازدواج و شروع زندگی و درپای سفره عقد تصور نمی کند و درفکر آن نیست که روزی مشکلات آنچنان براو غلبه کند، و شرایطی به اوتحمیل شود، تا دادخواست طلاق بدهد و به زندگی مشترک خویش پایان دهد(آقاجانی مرسا،1387،ص9-14)

 

[1]-این تحقیقات توسط مك دونالد (Macdonald) وپرستون (Preston) انجام شده است.

در تحقیق حاضره از خاصیت تبادل کاتیونی کلینوپتیلولایت به دلیل داشتن بار منفی درساختمان خود استفاده می شود. ارتباط موضوع این پژوهش با نانوفناوری پزشکی، به دلیل نانوحفره و متخلخل بودن کلینوپتیلولایت و سطح جذب بالای این زئولیت طبیعی می باشد. بار منفی فراوانی که به دلیل بیشتر بودن تعداد اتمهای آلومینیوم نسبت به اتمهای سیلیسیوم در این آلومینوسیلیکات طبیعی ایجاد می شود در سرتاسر حفرات و کانالهای این زئولیت پراکنده می باشد، که میتواند در جذب سطحی کاتیونها مورد استفاده قرار بگیرد. با توجه به اینکه پاراکوات (یک علف کش از دسته بی پیریدیلها) یک کاتیون دو ظرفیتی دی والان میباشد.به دلیل ارتباط غلظت خونی این سم با علائم بالینی ،تعیین مقدار این سم در خون میتواند کمک بسیار زیادی به سم شناسان در درمان به موقع و موثر مسمومیت با این سم بکند.اما استخراج این سم از خون با حلالهای آلی به دلیل حلالیت بالای آن در محیط آبی به شدت مشکل است و بازیابی کمی دارد.در این پژوهش

 

 میزان جذب و رهایش پاراکوات از کلینوپتیلولایت با رزین تبادل کاتیونی پروپیل کربوکسیلیک اسید(PCA)مقایسه خواهد شد.پارامتر های بازیابی،LOD (Limit Of Detection)  یا کمترین حد تشخیص ،(Limit Of Quantification) LOQیا کمترین حد اندازه گیری ،وWRE (Within Run Error) یا خطای درون آزمایش ،برای استخراج پاراکوات از خون توسط کلینوپتیلولایت به ترتیب   81.7± 3.4،0.58 µgr/ml ،1.93 µgr/ml  ،7.1%   بود.و برای استخراج پاراکوات ازخون توسط رزین پروپیل کربوکسیلیک اسید (PCA) به ترتیب 83.6 ± 3.2 ،0.49 µgr/ml  ،1.63 µgr/ml  ،6.3%  بود. نتایج نشان داد که کلینوپتیلولایت میتواند به طور موثری به عنوان یک ماده جاذب با خاصیت تبادل کاتیونی در استخراج پاراکوات از خون مورد استفاده قرار بگیرد..اندازه روزنه درکلینوپتیلولایت0.7nm) 5×7 Å× (0.5میباشدوظرفیت تبادل کاتیونی کلینوپتیلولایت درحدودmeq/gr) 1.6- (1.4 و ظرفیت تبادل کاتیونی پروپیل کربوکسیلیک اسید10 meq/gr  است. با توجه به ظرفیت تبادل کاتیونی کلینوپتیلولایت و پروپیل کربوکسیلیک اسید،پیش بینی میشود که هر گرم از این مواد بتوانند بترتیب  meq/gr) 1.6-1.4) پاراکوات (معادل 130-149 mg  ) و meq/gr) (10پاراکوات (معادل 931 mg )را استخراج کنند.سطح ویژه (BET)کلینوپتیلولایت با استفاده از دستگاهNano SORD)) اندازه گیری شد.اندازه ذرات کلینوپتیلولایت با استفاده ازدستگاه پارتیکل سایزآنالایزر (Master sizer)  اندازه گیری شد.مقدارپتانسیل زتا با استفاده از دستگاه (Zetasizer)، −27.9mV اندازه گیری شد. عکسهای میکروسکوپ الکترونی روبشی ((SEM کلینوپتیلولایت،با استفاده ازدستگاهField-emission scanning electron microscope بدست آمد.آزمایشات با پارتیکل سایز انالایزر اندازه ذرات 11-40میکرومتر را برای این پودر تایید میکند.

) کلیدواژه: کلینوپتیلولایت،پاراکوات،نانو حفره،زئولیت،رزین تبادل کاتیونی، (

 

 

1-1 بیان مساله

زئولیت ها مواد آلومینوسیلیكاته هیدراته كریستالی نانو حفره و نانو ساختاری1  هستند كه به صورت طبیعی و مصنوعی وجود داشته و كاربرد های زیادی در صنعت و پزشكی دارند. فرمول شیمیایی زئولیتهاMx/n[(Alo2)x(SiO2)Y]WH2O می باشد كه در آن Mیك كاتیون از دسته فلزات قلیایی یا قلیایی خاكی، nظرفیت كاتیون، Wتعدادمولكولهای آب در یك سلول واحد كریستالی، وx,y تعداد كل واحد های تتراهدرال در یك سلول واحد كریستالی می باشد.این تركیبات معدنی دارای كاربرد های فراوانی در صنایع مختلف و پزشكی می باشند. كاربردهای این تركیبات به دلیل داشتن خواص فیزیكوشیمیایی مختلف آنها از قبیل جذب سطحی بالا برای آب ،گازها و مواد مختلف و ظرفیت تبادلی یونی بالا برای كاتیون ها می باشد. به دلیل داشتن ساختمان آلومینوسیلیكاتی، زئولیتها می توانند مواد مختلف را به سطح خود جذب كنند. پاراكوات با نام تجاری Gramaxoneیك علف كش از دسته بی پیریدیل ها و یك كاتیون دو ظرفیتی آلی می باشد، كه میزان مرگ ومیر در اثر مسمومیت با آن بالا می باشد.گرچه پاراكوات را می توان به راحتی در ادرار با استفاده از تست دی تیونیت سدیم در حد 1میكروگرم در میلی لیتر شناسایی كرد، اما اندازه گیری سطح پلاسمایی پاراكوات یك روش صحیح تر Accurate جهت پیش بینی وضعیت مسمومیت می باشد بطوریكه در سطح پلاسمایی2 میلی گرم بر لیتر،4ساعت پس از مصرف،0.2میلی گرم بر لیتر،24 ساعت پس از مصرف،و 0.1 میلی گرم بر لیتر،48 ساعت پس از مصرف، مرگ اتفاق می افتد،چون پاراكوات  در اب به شدت یونیزه و قطبی است این تركیب بیشتر تمایل دارد تا در فاز آبی باقی بماند و آن را نمی توان با استخراج مایع-مایع به میزان بالایی استخراج كرد.در این تحقیق با استفاده از ذرات كلینوپتیلولایت (كه دارای خاصیت تبادل یونی هستند) به عنوان فاز ثابت، پاراكوات (كه یك كاتیون دو ظرفیتی آلی است) به روش cation exchange solid phase extraction از خون استخراج خواهد شد. این تحقیق رویكردی به بررسی بر هم كنش علف كش پاراكوات با مواد نانو ساختار و ایجاد یك روش جدید، ساده، ارزان و با كارایی بالا جهت استخراج مناسب تر و موثرتر این ماده از خون با استفاده از نانوتكنولوژی می باشد.[1]

[1] Nanoporous and nanostracture

 

 

1-1 پیشگفتار

 

انسداد روده بیماری شایع در جوامع بشری نیست. با وجود نبود آمار دقیق در مورد میزان شیوع انسداد روده در ایران و عوارض جدی انسداد روده از نظر گانگرن روده و نیاز به رزکسیون بخشی از روده و انجام کلوستومی (استومی) و ایجاد سندرم روده کوتاه و …. دانستن علل انسداد و توجیه علائم و همچنین بررسی علل مختلف آن و شیوع هریک از این علل اهمیت می یابد. با توجه به مطالعات انجام شده شیوع علل مختلف در انسداد روده در غرب و شرق کره زمین متفاوت است و یافتن علت های شایع در شاهرود که هدف این طرح تحقیقاتی است می تواند پزشک را به سمت تشخیص بهتر سوق دهد. طی مطالعاتی که انجام شد شایع ترین علت انسداد روده در برخی کشورها انسداد در پی عمل جراحی بود که سبب ایجاد چسبندگی و در نهایت انسداد روده می شود. از علل شایع دیگر می توان بهmalignancy , Herniation  اشاره کرد.

 

البته باید خاطر نشان کرد که شایع ترین علت انسداد در برخی کشورهای آسیایی Herniation بوده و بعد از آن بدخیمی و چسبندگی و نکته جالب اینکه TB رتبه چهارم را در این فهرست به خود اختصاص داده و دلیل آن هم شایع بودن این بیماری در آسیا به ویژه در ایران است. بعد اینها Intussuception , Volvulus  و بعد miscellaneous قرار گرفتند. (1) که با توجه به علل مختلف انسداد روده در نقاط جغرافیایی مختلف ذکر شده بررسی این علل در شاهرود اهمیت خود را بیشتر نشان می دهد.

 

 

 

1-2 اهداف

 

1-2-1 هدف کلی:

 

بررسی علل انسداد روده در شاهرود

 

اهداف

 

1. بررسی شیوع هریک از علل انسداد روده

 

1. بررسی شیوع انسداد روده در گروه های سنی مختلف

 

1. بررسی شیوع انسداد روده در دو جنس

 

 

1-3 کلیات

 

1-3-1 درد شکمی

 

1-3-2 ملاحظات عمومی

 

درد شکمی به دلیل آسیب ارگان های داخل شکمی در ساختمان های سوماتیک جدار شکم یا بیماری های خارج روده ای ایجاد می شود. درد احشایی زمانی که اعصاب داخل روده آسیب را شناسایی می کنند بدون میلین هستند و حس درد به وسیله آنها مبهم، گنگ، با شروع کند و بدون محل مشخص است. بعضی از محرک ها مانند پریستالتیسم طبیعی و عوامل شیمیایی و اسمزی مختلف این رشته ها را تا حدی فعال می کنند و باعث احساس نسبی فعالیت های طبیعی روده ای می شوند. درد احشایی بدون توجه به نوع محرک، زمانی که مدت و شدت محرک از حد آستانه فراتر رود احساس می شود. اگر آستانه درد در درجات پایین تر فعال شود تحریکات غیر دردناک به صورت ناراحتی مبهم و در موارد شدیدتر این رشته ها درد را حس می کنند. فعالیت بیش از حد سیستم حسی در شکم ممکن است عامل بعضی از دردهای شکمی مانند درد عملکردی شکمی باشد. (2)

 

درد سوماتیک بر خلاف درد احشایی در اثر آسیب جدار شکم ایجاد می شود. ساختمان های سوماتیک شامل پریتوئن جداری، فاشیا، عضلات و پوست جدار شکم است. برخلاف درد مبهم و بدون محل مشخص که از آسیب احشایی منشاء می گیرد، رشته های دریافت کننده حس سوماتیک میلین دار هستند و می توانند به سرعت تحریکات دردناک و کاملاً موضعی را منتقل کنند. هنگامی که فرآیندهای داخل شکمی گسترش می یابند و باعث التهاب یا آسیب به پریتوئن یا دیگرساختمان های سوماتیک می شوند، درد احشایی و بدون محل مشخص به درد سوماتیک و کاملاً موضعی تبدیل می شود. در آپاندیست حاد رشته های دریافت کننده حس احشایی در مراحل اولیه عفونت فعال می شوند. هنگامی که فرآیند التهابی گسترش یافته و پریتوئن جداری را درگیر می کند، درد حادتر شده و معمولاً در ربع تحتانی و راست شکم لوکالیزه می شود. این حالت را درد سوماتوپاریتال می نامند.

 

درد ارجاعی حس دردناکی در یک ناحیه از بدن است که به دور از منبع واقعی درد قرار دارد. علت فیزیولوژیک این حالت فعال شدن سلول های حسی سوماتیک در طناب نخاعی است که به علت سیگنال های شدیدی که توسط رشته های عصبی آوران احشایی به همان سطح از طناب نخاع آورده می شوند به وجود می آید.محل انتشار درد بر اساس محل آسیب احشایی قابل پیش بینی است. درد احشایی قلبی به قطعات سوماتیک T1-5 در سمت چپ همراه می شود، درد معده به ناحیه اپی گاستر و خلف استرنوم و درد کبد و پانکراس به ناحیه اپی گاستر منتشر می شود. درد کیسه صفرا اغلب به ناحیه ای در پایین اسکاپولای راست منتشر می شود. راه های سوماتیک که با اعصاب آوران احشایی روده کوچک تحریک می شوند بر نواحی در دور نافی تاثیر می گذارد و ضایعه در کولون سبب درد انتشاری در ناحیه زیر ناف می شود.

 

1-3-3 درد حاد شکمی

 

ویژگی های تمایز دهنده: درد حاد شکمی ممکن است ناشی از یک فرآیند جدی داخل شکمی مانند آپاندیست یا انسداد روده ای باشد یا اینکه منشا آن خارج از روده مانند پنومونی لوب تحتانی یا سنگ مجاری اداری باشد. همه حملات دردهای حاد شکمی نیاز به مداخله اورژانسی ندارند. آپاندیست باید در اسرع وقت رد شود. ارزیابی باید موثر، به اندازه کافی متمرکز و سریع باشد. تنها تعداد کمی از بچه هایی که با درد حاد شکمی مراجعه می کنند واقعا نیاز به جراحی اورژانس دارند. بیمارانی که نیاز به جراحی دارند باید از مواردی که می توان آنها را به صورت محافظه کارانه کنترل کرد جدا شوند. (2)

 

ارزیابی تشخیص اولیه: نحوه برخورد تشخیصی با درد حاد شکمی در جدول 1-1 نشان داده شده است. با استفاده از شرح حال و معاینه فیزیکی می توان به سرنخ های تشخیصی مهمی پی برد. زمان شروع درد می تواند کمک کننده باشد. وقایعی که به صورت واضح و ناگهانی تظاهر می کنند مانند عبور یک سنگ، سوراخ شدن یکی از احشاء، یا انفارکتوس معمولاً به صورت ناگهانی شروع می شوند. در مواردی که علت درد عفونت یا موارد التهابی باشد مانند آپاندیست و IBD، درد معمولاً به صورت تدریجی شروع می شود.

 

معمولاً گروهی از تست های استاندارد برای درد شکمی انجام می شوند. معمولا یک سری رادیوگرافی های شکمی نیز گرفته می شود. ممکن است بررسی های رادیوگرافی دیگری نیز برای تشخیص علل خاص مورد نیاز باشند. اگر معاینه و یافته های آزمایشگاهی به نفع آپاندیست باشند ولی هنوز شک به تشخیص وجود داشته باشد می توان با CT اسکن آپاندیس را مشاهده کرد. اگر شرح حال و یافته های دیگر احتمال انواژیناسیون را مطرح می کنند ممکن است اولین انتخاب برای تشخیص و درمان آن انمای پنوماتیک (هوا) یا با باریم باشد که با استفاده از فشار هیدروستاتیک درمان می شود .

امروزه تولید الکتریسیته خورشیدی در حال پیشرفت نوید بخشی است. توجه روز افزون به اثرات مخرب زیست محیطی سایر روش های تولید جریان الکتریکی، مزایای الکتریسیته خورشیدی را آشکار می سازد. هزینه تولید الکتریسیته از روش های حرارتی و خورشیدی، کمتر از هزینه تولید آن در نیروگاه های سوخت فسیلی خواهد بود. تولید الکتریسیته از چند وات تا به اندازه تولید یک نیروگاه معمولی، توسط فناوری­های الکتریسیته خورشیدی امکان پذیر است. در حال حاضر شش روش مختلف برای تولید الکتریسیته از انرژی خورشیدی شناخته شده است که عبارتنداز: آینه خورشیدی، سهمی گون دریافت کننده مرکزی، آینه­های بشقابی، دودکش خورشیدی، استخر خورشیدی و سلول­های نوری فتوولتائیک[1].

امروزه شیوه تولید جریان الکتریسیته توسط آینه­های سهمی­گون، جایگزینی برای شیوه­های معمول تولید برق شده است. به عنوان نمونه،

 

 نیروگاه آینه­های سهمی­گون کالیفرنیا با ظرفیت 345 مگاوات، در مدت کارکرد ده ساله، پنج هزار گیگاوات ساعت الکتریسیته تولید کرده است که این میزان، هشتاد درصد کل انرژی خورشیدی تولیدی در دنیاست [2].

متمرکز کننده های خورشیدی سهمی شکل با گیرند­ه­های لوله­ای خلا،  تکنولوژی اصلی مورد استفاده در  نیروگاه­های تولید انرژی الکتریکی با استفاده از گرمای خورشید هستند. این ابزارها، کم هزینه­ترین نوع تجهیزات در مقیاس وسیع هستند که امروزه در دسترس می باشند و با استفاده از  نور خورشید متمرکز شده که به عنوان منبع حرارت برای سیکل رانکین می باشد، انرژی الکتریکی تولید می­کنند[3]. جمع کننده انرژی خورشید از آینه­های سهموی تشکیل یافته که  تابش اشعه خورشید را روی خط کانونی آن­ها متمرکز می کند و گیرنده، به صورت لوله‌ای در خط کانونی منعکس کننده‌ها قرار دارد. در داخل این لوله روغن مخصوصی در جریان است که بر اثر حرارت پرتوهای خورشید، گرم و داغ می‌گردد. سیال انتقال حرارت که در گیرنده پمپاژ وارد می­شود،  از طریق پدیده همرفت و دیوارهای گیرنده گرم می شود. سپس این سیال وارد یک بلوک می شود که در آن از طریق گرمای انتقال یافته، بخار تولید می شود. انرژی بخار در چرخه توربین بخار رانکین، به الکتریسیته تبدیل می­شود[4]. تصویر یک متمرکزکننده سهمی­گون در شکل 2-1 نشان داده شده است.

 

شکل2-1، متمرکزکننده سهمی گون، لوله های گیرنده روی خط کانونی قرار گرفته اند [2].‏

 

برای بهره‌گیری بیشتر و افزایش بازدهی لوله گیرنده، سطح آن را با اکسید فلزی که ضریب انبساط بالایی دارد پوشش می‌دهند و هم­چنین در محیط اطراف آن، لوله ای شیشه‌ای به صورت لفاف پوشیده می‌شود تا از تلفات گرمایی و افت تشعشعی جلوگیری گردد و نیز از لوله دریافت کننده محافظت به عمل آید. ضمناً بین این دو لوله خلا به وجود می‌آورند تا پرتوهای تابشی خورشید در تمام طول روز به صورت مستقیم به لوله دریافت کننده برسد.

اتصال شیشه به فلز در لوله گیرنده، نه تنها نیازمند استحکام مکانیکی معینی است بلکه در شرایط خلا بسیار بالا، باید مانع عبور گازها به داخل سیستم گردد. دست یابی به اتصال خوب بین فلز و شیشه در لوله گیرنده در سیستم­های گرمایش خورشیدی با دشواری هایی همراه است. شکست و یا جدا شدن اتصال شیشه – فلز  در این سیستم­ها، یکی از پرهزینه ترین فاکتورها در کارخانجات تولید سلول­های خورشیدی سهموی شکل می باشد که باعث کاهش بازدهی سیستم نیز می شود.

[1] Parabolic

[2] Photo-Voltaic

[3] Rankin

[4] Receiver

[5] Convection