• بحران جهانی انرژی و نقش انرژی باد

با افزایش روز افزون جمعیت جهان و کاهش ذخایر سوخت های فسیلی، انرژی به مسئله ای مهم تر از قبل تبدیل شده است. مهم بودن نقش انرژی از آنجا پیدا است که در تمامی شئون زندگی انسان از خانواده تا اقتصاد و سیاست به عنوان واژه ای پرکاربرد خود نمایی می کند.
در ابتدای دهه هفتاد میلادی، با شروع بحران جهانی بهای نفت که به دلیل عدم توازن بین کشف، استخراج و تقاضای بازار بوجود آمده بود، نگاه ها را به سوی منابع جایگزین انرژی سوق داد. امریکا، دانمارک و آلمان از اولین کشور هایی بودند که برای مطالعه انرژی باد سرمایه

 گزاری کردند [1]. بر پایه داده های آماری انجمن جهانی انرژی باد، این تکنولوژی در سال 2009 در حدود 50 میلیارد یورو سود دهی داشته و بیش از 550000 نفر را در سراسر جهان به کار گماشته است [2]. شکل 1-1 ظرفیت کلی انرژی بادی نصب شده در جهان در سال های مختلف را نمایش می دهد. همان گونه که از این نمودار مشخص است در دهه پیشین میلادی رشد میزان استفاده از انرژی باد با شیب بسیار زیاد در حال افزایش است.

شکل 1-1 ظرفیت کلی انرژی بادی نصب شده در جهان بر حسب گیگاوات [2]
امروزه با روشن شدن استفاده های بهینه تر از نفت، گاز و ذغال سنگ به خصوص در کشور های توسعه یافته و با نظر به افزایش حجم گازهای گل خانه ایی درون جو و مسئله گرمایش جهانی ، همچنین به دلیل کاهش آلودگی های زیست محیطی (شیمیایی و حرارتی) استفاده از انرژی های تجدید پذیر به دغدغه ایی برای کشور ها تبدیل شده است. جالب است که در سال های اخیر انرژی بادی بیشترین سهم پیشرفت را در میان سایر منابع انرژی های تجدید پذیر به خود اختصاص داده است [3]. در ایران نیز با توجه به افزایش جمعیت شهری و پیامد آن افزایش تقاضای انرژی استفاده از انرژی های تجدید پذیر به عنوان مولفه ای از توسعه پایدار نقشی حیاتی ایفا می کند [4]. توسعه پایدار به معنی توسعه به گونه ای است که علاوه بر پیشرفت نسل حاضر و برآورده سازی نیاز های فعلی جامعه( دیدگاه اجتماعی) و انسان(دیدگاه فردی)، توانایی و منابع نسل آینده را محدود نسازد [5]. بر این اساس مزایای استفاده از انرژی باد را به صورت خلاصه زیر می توان بیان کرد [6]:

• بدون صرف هیچ گونه هزینه ایی در دسترس است.
• هیچ گونه آلودگی زیست محیطی شیمیایی یا حرارتی ایجاد نمی کند.
• هزینه نگهداری توربین های بادی در سال های اخیر به تعادل بسیار خوبی نسبت به دیگر تجهیزات نیروگاهی رسیده است.
• قابلیت استفاده در مناطق دور از شبکه اصلی را داراست.

ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی منحصر به فردی که دارد منطقه ای مناسب برای استفاده از انرژی باد است. معلوم شده است که ایران هم در زمستان و هم در تابستان در معرض وزش بادهایی است که در زمستان از اقیانوس اطلس و از شمال شرقی یعنی، آسیای مرکزی و در تابستان از شمال غربی یعنی حدود ایسلند و اسکاندیناوی و نیز از جنوب یعنی اقیانوس هند می وزند [7]. شکل 1-2 و شکل 1-3 به ترتیب نشان دهنده میانگین سالانه انرژی و سرعت باد در ارتفاع 20 متری و 40 متری سطح زمین در مناطق مختلف ایران است [8].